یا کُمَیْلُ! قُلْ عِنْدَ کُلِّ شِدَّة «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ» و قُلْ عِنْدَ کُلِّ نِعْمَة «اَلْحَمْدُلِلّهِ» تُزْدَدْ مِنْها، وَ اِذا اَبْطَأَتِ الاَْرْزاقُ عَلَیْکَ «فَاسْتَغْفِرِ اللهَ» یُوَسَّعُ عَلَیْکَ فیها
(بحار الانوار، جلد ۷۴، صفحه۲۷۰ )
اى کمیل : در مواجهه با هر مشکلى بگو : لا حول و لا قوّة الاّ بالله خداوند کفایت آن مشکل را مى کند و هرگاه نعمتى به تو رسید بگو : الحمدلله تا سبب فزونى نعمت گردد ، و هرگاه روزى تو به تأخیر افتاد ، استغفار کن که باعث گشایش روزى است !

گفتن سه ذکر فوق ، در سه زمان مخصوصى که در روایت آمده است ، آثار

مهمّى دارد ؛ ولى آنچه که مهمّ است توجّه به این نکته که : «ذکر، فقط لقلقه

زبان نیست» بنابراین ، اگر به مفهوم این ذکرهاى جالب ، توجّه نکنیم و پیام

آن ها را در جامعه پیاده نکنیم ، آن آثار را نخواهد داشت. معناى ذکر (لا

حول و لاقوّة الا بالله) این است که تمام قدرت ها به دست خداست و حلاّل

همه مشکلات اوست و هر چه هست از ناحیه اوست . اگر این معنى را باور

کنیم و در نتیجه با تمام وجود به در خانه او برویم و ایمانمان به این مفاهیم

قوى شود ، یعنى حالتى شبیه حالت غریق در دریا پیدا کنیم ، که جز قدرت

خداوند به هیچ چیز دیگر فکر نکنیم ، خداوند در مشکلات ما را کفایت خواهد

کرد .پیام ذکر (الحمدلله) این است که با رسیدن به نعمتى مغرور نشویم و

حقیقتاً نعمت را از جانب او بدانیم ، از آن سوء استفاده نکنیم ، بخل نورزیم ،

در این صورت نه تنها نعمت باقى مى ماند ، بلکه فزونى مى یابد. و ذکر سوم

(استغفراللّه) نیز چنین است . معناى استغفار این است که دیگر به سراغ گناه

نرویم ؛ زیرا یکى از عوامل معضلات اقتصادى در جامعه گناهان است ، جامعه

گناهکار جامعه فقیرى نیز خواهد بود البتّه بروز این مشکلات به هنگام گناه ،

زنگ بیدارباشى است براى مؤمنان . با این بینش ، بروز مشکلات فوق خود

نعمت است ، بدین جهت خداوند کفّار را به حال خود رها کرده و براى بیدارى

آن ها زنگ بیدارباش نمى زند ، تا در گناهان خویش غرق شوند . 
 

008000;">التماس دعا