انجمن یاران منتظر
عنوان موضوع :کاهش هورمون استرس(کورتیزول) با ۸ راه موثر
نویسنده :حسنعلی ابراهیمی سعید
تا به حال واژه «کورتیزول» را شنیده‌اید؟ شاید شما هم با این هورمون بی‌نوا آشنایی داشته باشید. هورمونی که بود و نبودش در هر دو صورت مشکلاتی ایجاد می‌کند. غدد آدرنال، هورمون کورتیزول را ترشح می‌کنند. این هورمون موسوم به هورمون استرس به تنظیم فشار خون و سیستم ایمنی بدن در مواجهه با بحران کمک زیادی می‌کند. فرقی نمی‌کند که بحرانی که با آن مواجه می‌شوید، یک ماجرای عاطفی پرسوز و گداز است یا وضعیتی فیزیکی و مشخص مانند مورد حمله قرار گرفتن و…، در هر حال هورمون استرس یا همان کورتیزول به کمک شما می‌شتابد.
در واقع، کورتیزول به شما کمک می‌کند تا در برابر بحران‌ها به منابع انرژی بدن دست پیدا کنید و توانایی مدیریت وضعیت را در اختیار داشته باشید.
استرس بی‌وقفه بر عمکلرد و مکانیزم هورمون استرس تأثیراتی می‌گذارد. در واقع استرس مدام و ترشح زیاد این هورمون باعث بروز برخی اختلالات خواب می‌شود، باعث می‌شود پاسخ‌دهی سیستم ایمنی چندان مناسب نباشد و ناهنجاری‌هایی در سطح قند خون به وجود بیاید.
خوشبختانه برای این مشکل نیز راهکاری وجود دارد: کنترل واکنش‌های بدن با کسب آرامش. در ادامه به روش‌هایی برای #مدیریت_استرس و در برخی موارد کاهش سطح کورتیزول به‌شکلی قابل‌توجه اشاره شده است.
(قسمت اول از دو قسمت)
۱. برای کاهش ۲۰ درصدی کورتیزول، بگو اُم
شاید بگویید اُم دیگر چیست؟ اگر با تمرینات یوگا و مدیتیشن آشنایی نداشته باشید حق دارید اُم را نشناسید. این واژه در اول جلسات ورزشی مدیتیش بودایی و… گفته می‌شود. بر اساس مطالعه‌ای تایلندی، افرادی که به‌مدت ۶ هفته، تمرینات مدیتیشن کار می‌کردند، به میزان معنادار و چشمگیری سطح کورتیزول در بدن خود را کاهش دادند و فشار خون آنها نیز تنظیم شده بود. به‌طور مشابه، کسانی‌که در طول ۴ ماه، روزانه مدیتیشن انجام می‌دادند نیز به میزان ۲۰ درصد سطح هورمون کورتیزول را کاهش داده بودند. در حالی‌که افراد دیگری که از سوی دانشگاه ماهاریشی به‌عنوان گروه کنترل مطالعه شده بودند، تغییرات محسوسی نشان ندادند.
۲. برای کاهش ۶۶ درصد کورتیزول، موسیقی گوش کن
موسیقی تأثیر آرامش‌بخشی بر مغز دارد؛ به‌ویژه زمانی که با عوامل استرس زا رو‌به‌رو هستید. پزشکان در مرکز پزشکی اوساکای ژاپن، برای بیمارانی که تحت عمل کولونوسکوپی قرار داشتند، موسیقی پخش کرده بودند. نتیجه نشان می‌داد که سطح کورتیزول این بیماران نسبت به بیماران دیگر کاهش داشته است.
شاید شما هیچ‌وقت به عمل کولونوسکوپی نیاز نداشته باشید، اما قطعا در موقعیت‌های استرس‌زا قرار گرفته‌اید و باز هم قرار خواهید گرفت. مثلا اگر مهمانانی دارید که در حضورشان کمی معذب هستید، در طول مهمانی سعی کنید موسیقی پخش کنید و خود را آرام نگه دارید یا برای اینکه زودتر به خواب بروید، به جای تماشای تلویزیون به موسیقی گوش بدهید.
۳. برای کاهش ۵۰ درصدی کورتیزول، خوب بخواب
به‌نظر شما فرقی می‌کند که ۶ ساعت در طول شب بخوابید یا ۸ ساعت؟ بله…بله…بله. نتیجه تفاوت این دو مقدار، افزایش ۵۰ درصدی کورتیزول در خون شما خواهد بود. پس به‌اندازه بخوابید. مطالعه‌ای درباره خلبان‌ها در مؤسسه آلمانی تحقیقات پزشکی هوافضا نشان داد، خلبانانی که به‌مدت ۷ شب در طول مأموریت‌شان فقط ۶ ساعت یا کمتر خوابیده بودند، با افزایش سطح کورتیزول رو‌به‌رو شدند و این افزایش کورتیزول تا ۲ روز ادامه داشته است.
خوابی ۸ ساعته به بدن کمک می‌کند تا از شر تمام انواع استرس هایی که در طول روز به آن وارد شده است، خلاص بشود. حتی اگر در طول شب، خواب خوبی نداشته‌اید سعی کنید در طول روز بعد چُرت کوتاهی بزنید. محققان دانشگاه پنسیلوانیا دریافته‌اند که چرت کوتاه در طول روز وقتی خواب دیشب کافی نبوده است، منجر به کاهش کورتیزول می‌شود.
۴. برای کاهش ۴۷ درصدی کورتیزول، چند جرعه چای سیاه بنوش
درباره‌ی خواص چای سیاه چقدر اطلاعات دارید؟ نوشیدن چای سیاه تا حد زیادی به کسب آرامش کمک می‌کند. حالا مشخص می‌شود که چرا انگلیسی‌ها این‌قدر به نوشیدن این چای در دورهمی‌های بعدازظهر خود علاقه دارند. علم نیز به آرامش‌بخش بودن چای سیاه پی برده است. تحقیقی در دانشگاه ucl انگلیس صورت گرفت. در این تحقیق، سطح کورتیزول کسانی که عادت به خوردن چای سیاه داشتند، در طول ساعت اولیه انجام کار ۴۷ درصد کاهش یافت؛ در حالی که سایرین که چای معمولی می‌نوشیدند تنها ۲۷ درصد افت کورتیزول داشتند. پژوهشگران علت آرامش‌بخشی چای سیاه را وجود مواد شیمیایی مانند پُلی‌فنول و فلاونوئیدها می‌دانند.