زندگی سه شنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۲ ۱۱:۳۴ بعد از ظهر عرضم به حضورتون که مهریه یک هدیه واجبی هست که در فقه اسلام به صورت مال به زوجه تعلق میگیره و خانم به محض وقوع عقد، مالک این مهر میشه. لذا مقدار مهری که در عقد ازدواج تعیین شد به ذمه و گردن آقا در میاد و زوج موظف هست اون مقدار از مهریه ای که تعیین شده هست رو پرداخت کنه. و اگر هم مقدار مهریه تو عقد مشخص نشه باشه، باید حداقل به مقدار مهر المثل به زن بپردازه. مهر المثل هم یعنی میزان مهریه ای که متناسب زنان هم شأن اون زن در عرف باشه. اما مهریه از لحاظ زمان پرداختش به سه قسمت تقسیم میشه. اولی مهریه حال یا معجل هست، که به مهریه ای گفته میشه که بصورت کامل و فوری دریافت بشه. دومی مهریه موجل یا مدت دار هست که زوج ظرف مدت مشخصی باید اون رو پرداخت کنه. سومی هم ترکیبی از این دو هست. بخشی از اون حال و بخشی از اون موجل هست. اصولا خانم ها حق دارن تمام مهر خودشون رو حال قرار بدن تا از همسرشون الساعة مطالبه کنن که تو این حالت زوجه شرعا و قانونا حق مطالبه مهریه رو بعد از عقد داشته و آقا هم ملزم به پرداخت مهریه هست. ضمنا خانم می تونه قبل از دریافت مهریه بصورت کامل از تمکین یا تسلیم شدن در برابر آقا نسبت به انجام تماس جنسی خودداری کنه. که قانونا چنین حقی رو خانم داره ولی شرعا این موضوع زیر سوال هست. نمیشه خانم هم نفقه رو بگیرن و هم منتظر باشن مهریه اشون کامل پرداخت بشه و بعد تمکین خاص کنن! ولی از حیث فقهی اصل بر این هست که خانم بعد از گرفتن اولین قسط یا مقدار از مهریه، باید تمکین خاص داشته باشن. چون آقا ترک انفاق نکردن! تو ماده 1085 قانون مدنی هم به همین مسئله که تحت عنوان حق حبس بین حقوقی ها موضوعیت داره پرداخته شده. متن ماده 1085 قانون مدنی: زن تا مهريه به او تسليم نشده از ايفاي وظايفي که در مقابل شوهر دارد، امتناع کند مشروط به اين که مهر او حال باشد و اين امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود. البته اگر خانم قبل از گرفتن مهریه نسبت به انجام تماس جنسی اقدامی کرده باشه بنا به نظر مشهور فقها دیگه نمی تونه ادامه روابط زناشویی رو مشروط به دریافت مهریه کنه. چون در اینصورت ناشزه محسوب میشه و نفقه ای هم بهشون تعلق نمی گیره! ضمن اینکه در صورتی که مهر موجل باشه، دیگه خانم حق ندارن از حق حبس یا همون امتناع از انجام وظایف زناشویی خودداری کنه. ضمنا صاحب جواهر هم در مورد این موضوع اینطور بیان کرده که: وجوب تمکین قبل از حال شدن مهریه بوده است، لذا تمکین مقدم بر مهریه می باشد. ببینید دوستان عزیز، در مورد نحوه استفاده زن از مهریه، سابقا فقط عنوان عند المطالبه موضوعیت داشت. اما امروزه دو عنوان عند المطالبه و عند الاستطاعه رو تو سند ازدواج قرار میدن که زوجین با اختیار خودشون یکی از عنوان نحوه استفاده از مهریه رو انتخاب می کنن. یعنی یا بصورت عند المطالبه یا عند الاستطاعه. اما عند المطالبه و عند الاستطاعه یعنی چی؟ خب، ادامه بحثمون در مورد تعریف مهریه عند المطالبه هست داداش بهار عزیز، که یعنی به محض اینکه عقد نامه رو امضا کردن، خانم اگر بخواد می تونه با مراجعه به محاکم خانواده نسبت به دریافت بخشی یا تمام مهر اقدام کنه. عند الاستطاعه هم یعنی خانم زمانی می تونه مهریه خودش رو از آقا مطالبه کنه و آقا رو ملزم به پرداخت اون کنه که آقا توانایی پرداخت مهریه رو داشته باشن. لذا اگر آقا توانایی پرداخت نداشته باشن خانم نمی تونند هر وقت که دلشون خواست این حقشون رو مطالبه کنن. خوب توجه کنید لطفا. اگر مهریه خانم عند المطالبه باشه، به این معنی هست که مهریه حال هست و خانم هر وقت که بخواد می تونه اون ر مطالبه کنه. که این برای آقا دو حالت رو ایجاد می کنه. اول اینکه خانم مهریه رو مطالبه می کنه و آقا هم توانایی پرداخت اون رو داره و در اصطلاح فقه و حقوق موسر هست. تو این وضعیت آقا ملزم هست که دِین خودش رو بپردازه و حق تاخیر در پرداخت دین رو نداره. حالا اگر در حال توانایی، اقدام به پرداخت دین(مهریه) نکنه، حاکم ایشون رو محبوس و ملزم به پرداخت مهریه می کنه. اگر باز هم پرداخت نکرد اموالش رو می فروشه و مهریه خانم رو می پردازه. دومین حالت، شرایطی هست که خانم مهریه رو مطالبه می کنه و آقا توانایی پرداخت اون رو نداره و در اصطلاح فقه و حقوق مُعسِر هست. لذا تو این شرایط اول حاکم زوج رو حبس می کنه و در صورتی که معسر بودنش اثبات بشه آزادش می کنه. ولی بنا به تفسیر جدید ریاست محترم قوه قضاییه اصل بر اعسار هست و چنین عملی که مثل سابق انجام می شد، انجام نمیشه! لذا خانم باید صبر کنن تا آقا براش توانایی پرداخت مهر ایجاد بشه. مگر اینکه آقا توانایی انجام کار و کسب درآمد داشته باشه که در این صورت باید کار کنه و دین خودش رو بپردازه. اما اگر مهریه خانم عند الاستطاعه باشه، شبیه مهر موجل(مدت دار) هست که زمان اون مشخص نیستش و مشروط به توانمند شدن مرد هست. لذا اگه خانم درخواست مهریه کنه و زوج تمکن پرداخت داشته باشه که لازم و واجب هست که مهریه رو بپردازه. ولی اگر تمکن و توانایی پرداخت نداشته باشه، خانم باید تا زمانی که آقا توانایی پرداخت پیدا کرد صبر کنن. اما اینکه آیا لازم هست آقا نسبت به کسب درآمد و توانایی مالی اقدامی کنن یا نه ، باید عرض کنم این دیگه تابع قراردادی هست که بین خانم و آقا منعقد شده. یعنی اگر خانم ضمن اون عقد شرط کرده باشن که زوج برای پرداخت مهریه باید نسبت به کسب توانایی مالی اقدام کنه، اون وقت لازم هست و اگر هم شرط نکرده باشن در صورتی که اموالی از طریق ارث یا مشابه این ها به آقا برسه، آقا ملزم هست مهریه خانم رو فورا پرداخت کنه. ولی اگر این شرط بینشون موضوعیت نداشته باشه و خانم هم برای مطالبه مهریه اقدام کنه، اینجا آقا باید به همون مقداری که می تونه مهر رو بپردازه و نسبت به بقیه اون، اقدام به انجام فعالیت اقتصادی بشه تا بتونه مهر خانم رو بپردازه. مثل بدهی مدت داری که تو سر رسید بدهی، اگر بدهکار توانایی پرداخت تمام بدهی رو نداشت، همون مقداری که توانایی داره رو می پردازه و باقی اون رو بعد از تحصیل مال به طلبکار مسترد می کنه. لذا فرقی آنچنانی بین مهریه عند المطالبه و عند الاستطاعه نیست! تو هر دو صورت مرد همون مقدار که می تونه و داره رو می پردازه و برای پرداخت الباقی دین، بعد از تحصیل مال یا اون رو یکجا می پردازه یا به فرض اینکه توانایی پرداخت یکجا رو نداشته باشه، بصورت متناوب پرداخت می کنه. امیدوارم بحث خوب و مفیدی بوده باشه. برای سلامتی امام زمان (عج) امام خامنه ای، جمیع علمای تشیع، مومنین و مومنات و مسلمین و مسلمات، شادی روح اموات خودتون و مرحوم پدر و مادر بزرگ بنده هم رحم الل من قرا الفاتحه مع الصلوات. استفاده و انتشار بلا مانع می باشد. رضا رمضان زاده

Powered by FAchat