بررسی تطبیقی نشانه های ظهور

محمدELE

شنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۴ ۰۵:۲۶ بعد از ظهر

یکی از باورهای مشترک میان همه ادیان الهی، اعتقاد به ظهور منجی و رهاننده ای است که می آید و جهان را مملو از نور و نیکی می کند . ظهور این منتظر نیز با وقایع و حوادثی خاص توام است که در منابع ادیان مختلف، کم و بیش مشابهت هایی میان آنها دیده می شود .
این مقاله نگاهی تطبیقی به برخی نشانه های ظهور در اسلام و مسیحیت دارد
رخدادهایی که براساس پیش بینی معصومین (ع) در آستانه ظهور موعود (ع) پدید خواهند آمد، نشانه های ظهورند و اگر چه زمان ظهور بر هیچ کس روشن نیست اما، تحقق این نشانه ها نویدبخش نزدیکی ظهور است . در روایات اسلامی نشانه های ظهور به دو دسته نشانه های حتمی و نشانه های غیر حتمی تقسیم شده اند .

علائم حتمی ظهور آنهایی هستند که تحققشان بدون هیچ قید و شرطی الزامی است; اما علائم غیر حتمی، نشانه هایی هستند که ممکن است تغییر یابند و یا به کلی حذف شوند .
در سخنان عیسی مسیح (ع) و نیز نوشته های رسولان او نشانه هایی از هر دوگونه ذکر شده است که با آنچه در روایات ما آمده، هماهنگیهای کلی دارد .

ندای آسمانی

برخی از این نشانه ها عبارتند از: یکی از حوادثی که در فاصله کمی از قیام مهدی منتظر (ع) رخ می دهد، ندایی است که از آسمان برخاسته و نام حضرت قائم را به گوش تمام جهانیان می رساند .
شیخ طوسی، نعمانی و شیخ صدوق در کتابهای خود روایات زیادی را در این مورد نقل کرده اند که در اینجا به یک مورد اشاره می شود: نعمانی به سند خود از امام محمد باقر (ع) چنین نقل می کند: (1) آن ندای آسمانی بر نخواهد خاست مگر در ماه رمضان که ماه خداست . آن ندا از جبرئیل است که خطاب به مردم سر داده می شود و نام قائم را در همه جا طنین انداز می سازد تا آنجا که همه ساکنان زمین از شرق تا به غرب آن را ندا را خواهند شنید . از وحشت شنیدن آن ندا هر کس که در خواب فرو رفته بیدار شده و هر کس برپا ایستاده ناچار به نشستن می شود و هر کس بر زمین نشسته به ناگاه از جای برمی خیزد . پس رحمت الهی بر کسی باد که این ندا را بشنود و به آن پاسخ گوید . در باور مسیحیان نیز از نشانه های آمدن منجی، ندایی است که از آسمان برمی خیزد و یاران مسیح را گرد هم می آورد: و سرانجام نشانه آمدن من در آسمان ظاهر خواهد شد . آنگاه مردم دنیا مرا خواهند دید که در میان ابرهای آسمان، با قدرت و شکوهی خیره کننده می آیم و من فرشتگان خود را با صدای بلند شیپور خواهم فرستاد تا برگزیدگان مرا از گوشه و کنار زمین و آسمان گرد آورند . (2)

آتشی از مشرق

در بعضی از روایات اسلامی به آتش زرد و سرخ خامی اشاره شده که از مقدمات ظهور حضرت مهدی (ع) است .
از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود: وقتی آتش بزرگی از سوی مشرق مشاهده گردید که در بعضی شبها بالا می آید، در آن هنگام گشایش کار مردم پدید می آید و این آتش اندکی قبل از ظهور قائم خواهد بود . (3)
و از امام باقر (ع) روایت شده که فرمود: وقتی از جانب مشرق آتشی بزرگ و سرخ خام مشاهده نمودید که سه یا هفت روز بالا می آید . در آن هنگام به خواست خدا منتظر فرج آل محمد (ص) باشید و خدا عزیز و حکیم است . (4)
در نسخه خطی ابن حماد از ابن معدان نقل شده است که گفت: (5) وقتی در ماه رمضان ستونی از آتش از جانب شرق در آسمان مشاهده نمودید تا می توانید مواد غذایی و خوراک تهیه نمایید که آن سال قحطی خواهد بود .
در انجیل لوقا نیز از آتشی شبیه آنچه در روایات اسلامی آمده به عنوان نشانه ای از ظهور یاد شده است: در آن زمان، دنیا مانند زمان لوط خواهد بود که مردم غرق کارهای روزانه شان بودند، می خورند و می نوشیدند و خرید و فروش می کردند، می کاشتند و می ساختند تا صبح روزی که لوط از شهر سدوم بیرون آمد و آتش گوگرد از آسمان بارید و همه چیز را از بین برد . بلی به هنگام بازگشت من، اوضاع دنیا به همین صورت خواهد بود . (6)
این نشانه، در کتابهای اهل سنت، از نشانه های برپایی قیامت دانسته شده است ولی در منابع روایی شیعه، از نشانه های ظهور به شمار می رود .

دجال

براساس آنچه از ظاهر اخبار استفاده می شود، دجال فردی است که در آخرالزمان و پیش از قیام مهدی (ع) خروج می کند و غیر عادی است و با انجام کارهای شگفت انگیز جمع زیادی از مردم را می فریبد و سرانجام به دست عیسی مسیح (ع) در کنار دروازه «در» در منطقه شام به هلاکت می رسد . (7)

پیامبر اکرم (ص) می فرماید: قیامت برپا نمی شود، تا وقتی که مهدی (ع) از فرزندانم قیام کند و مهدی (ع) قیام نمی کند، تا وقتی که شصت دروغگو خروج کنند . (8)
یا می فرماید: پیشاپیش برپایی قیامت، خروج دجال است و پیش از دجال، سی دروغگو، یا بیشتر خواهند بود . (9)

در کتاب مقدس نیز اطلاعات جامعی پیرامون دجال آمده است . البته واژه دجال (antichrist) تنها در مسایل یوحنا وارد شده اما ادعا شده است که در مکاشفه یوحنا، وسایل پولس و با صراحت کمتری در اناجیل و کتاب دانیال نیز مترادفهای این واژه به کار رفته است . (10)

در مسایل یوحنا آمده است: فرزندان عزیزم، پایان دنیا نزدیک شده است . شما حتما درباره ظهور دجال که دشمن مسیح است چیزهایی شنیده اید . حتی الان نیز مخالفین مسیح همه جا دیده می شوند . (11)
یوحنا نیز از چندین دجال سخن می گوید ولی بین دجالان بسیار و یک دجال فرق می گذارد: دجال می آید . الحال هم دجالان بسیار ظاهر شده اند . (12)