خورشیدی که به خاطر نماز دوباره برگشت

به نام خدا
فرشته وحی آیات الهی را بر قلب رسولش نازل نمود و جسم حضرت از عظمت آیات الهی خسته شده، روی زانوهای امیر المومنین (علیه‌السلام) به خواب رفت تا خورشید غروب کرد، حضرت علی (علیه‌السلام) که دلش نمی‌آمد رسول خدا را بیدار کند یا سرش را جابجا کند، در همان حالت نشسته نمازش را خواند و رکوع و سجود را با حرکات چشم انجام داد.
رسول خدا بیدار شده و از حضرت سوال کرد نماز عصرت را خوانده‌ای؟ حضرت فرمود نمازی در حالت اضطرار خواندم و از نماز معمولی که همگان آن را می‌خوانند بی‌بهره شدم! رسول خدا فرمود:
اينك از خدا بخواه تا خورشيد را به جاي اول برگرداند تا نمازت را در اول وقتش به جاي آوري. خداوند دعاي تو را مستجاب مي‌كند؛ چرا كه از خدا و رسول او اطاعت كرده‌اي. حضرت علي (عليه‌السلام) دعا فرمود و دعاي او مستجاب شد و خورشيد به محلي بازگشت كه امكان خواندن نماز عصر به وجود آمد و آنگاه غروب كرد.
این ماجرا در زمانی که حضرت علي (علیه‌السلام) با اصحابش مي‌خواست از فرات به سوي بابل حركت كند نیز دوباره تکرار شد، حضرت نماز عصر را با بعضي از اصحابش خواند، ولي بقيه مشغول تيمار اسب‌هايشان شدند و نماز عصر آن‌ها فوت شد، حضرت دعا كرد و خورشيد برگشت و آنان نماز عصر را به موقع خواندند. [1]

واقعا چنین معجزه‌ای در باور خیلی از افراد نمی‌گنجد و نمی‌توانند تصور کنند که خورشید هم اطاعت این خاندان را به جان و دل می‌خرد، اما مساله مهمتری که این معجزه را رقم زد اهمیت نماز می‌باشد که باعث شد امیر المومنین (علیه‌السلام) آن را از خداوند طلب کند و خداوند نیز حاضر شد تمام هستی را به عقب برگرداند تا نماز اقامه شود و به موقع خوانده شود، همان نمازی که ستون دین خداوند است به طوری که رسول خدا می‌فرماید:
«نماز ستون دین است هر گاه نماز انسان نزد خداوند پذیرفته شود اعمال دیگرش نیز پذیرفته می‌شود و اگر نمازش پذیرفته نشود اعمال دیگرش هم پذیرفته نمی‌شود». [2]

حضرت با این معجزه بی‌نظیرش ضمن این که مقام و موقعیت خود نزد خداوند سبحان را، تا پایان جهان به همگان اثبات می‌کند و تاج افتخاری برای شیعیانش به یاد گار می‌گذارد نکته مهم دیگری را نیز در مقام عمل اجرا می‌نماید که همان موضوع نماز اول وقت می‌باشد که بهترین وسیله برای کسب رضایت خداوند سبحان است، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرماید:

«نماز در اول وقت خشنودى خداوند و پايان وقت عفو خداوند است». [3]

نماز لحظات ملکوتی است که به انسان اجازه داده می‌شود با یگانه خالق هستی صحبت کند و ضمن ستایش حضرت احدیت توفیق هدایت و همیشه بودن در راهش را از ملکوت اعلی درخواست نماید، که علاوه بر شستشوی روح از گناهان و کج روی‌ها و تقویت آن، باعث می‌شود که انسان قدرت مقابله با هوای نفس و شیطان را در خود افزایش دهد، خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:

«إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ [عنکبوت/45] نماز انسان را از زشتي‌ها و گناه بازمى‌‏دارد، و ياد خدا بزرگتر است و خداوند مى‌‏داند شما چه كارهايى انجام مى‏‌دهيد!».

امید است همه ما که با شنیدن معجزات و کرامات مولایمان علی (علیه‌السلام) احساس غرور و بزرگی می‌کنیم در عمل نیز مانند حضرت به نماز اهمیت ویژه‌ای بدهیم و حد الامکان آن را در اول وقت بخوانیم و بدانیم که نماز آنقدر مهم است که خداوند حاضر شد به خاطر طلب کننده‌اش و اهمیت نماز، خورشید را برگرداند تا بهترین بنده خدا آن را اقامه نماید، امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید:
«اگر نمازگزار بداند تا چه حد مشمول رحمت الهى است هرگز سر خود را از سجده بر نخواهد داشت». [4]

.....................
پی نوشتها:
[1]. «أَنَّ النَّبِيَّ ص كَانَ ذَاتَ يَوْمٍ فِي مَنْزِلِهِ وَ عَلِيٌّ ع بَيْنَ يَدَيْهِ إِذْ جَاءَهُ جَبْرَئِيلُ ع يُنَاجِيهِ عَنِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ فَلَمَّا تَغَشَّاهُ الْوَحْيُ تَوَسَّدَ فَخِذَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَلَمْ يَرْفَعْ رَأْسَهُ عَنْهُ حَتَّى غَابَتِ الشَّمْسُ فَاضْطُرَّ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع لِذَلِكَ إِلَى صَلَاةِ الْعَصْرِ جَالِساً يُومِئُ بِرُكُوعِهِ وَ سُجُودِهِ إِيمَاءً فَلَمَّا أَفَاقَ مِنْ غَشْيَتِهِ قَالَ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع أَ فَاتَتْكَ صَلَاةُ الْعَصْرِ قَالَ لَهُ لَمْ أَسْتَطِعْ أَنْ أُصَلِّيَهَا قَائِماً لِمَكَانِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ الْحَالُ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْهَا فِي اسْتِمَاعِ الْوَحْيِ فَقَالَ لَهُ ادْعُ اللَّهَ لِيَرُدَّ عَلَيْكَ الشَّمْسَ حَتَّى تُصَلِّيَهَا قَائِماً فِي وَقْتِهَا كَمَا فَاتَتْكَ فَإِنَّ اللَّهَ يُجِيبُكَ لِطَاعَتِكَ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ فَسَأَلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ اللَّهَ عَزَّ اسْمُهُ فِي رَدِّ الشَّمْسِ فَرُدَّتْ عَلَيْهِ حَتَّى صَارَتْ فِي مَوْضِعِهَا مِنَ السَّمَاءِ وَقْتَ الْعَصْرِ فَصَلَّى أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع صَلَاةَ الْعَصْرِ فِي وَقْتِهَا ثُمَّ غَرَبَتْ فَقَالَتْ أَسْمَاءُ أَمَ وَ اللَّهِ لَقَدْ سَمِعْنَا لَهَا عِنْدَ غُرُوبِهَا صَرِيراً كَصَرِيرِ الْمِنْشَارِ فِي الْخَشَبَةِ...أَنَّهُ لَمَّا أَرَادَ أَنْ يَعْبُرَ الْفُرَاتَ بِبَابِلَ اشْتَغَلَ كَثِيرٌ مِنْ أَصْحَابِهِ بِتَعْبِيرِ دَوَابِّهِمْ وَ رِحَالِهِمْ وَ صَلَّى ع بِنَفْسِهِ فِي طَائِفَةٍ مَعَهُ الْعَصْرَ فَلَمْ يَفْرُغِ النَّاسُ مِنْ عُبُورِهِمْ حَتَّى غَرَبَتِ الشَّمْسُ فَفَاتَتِ الصَّلَاةُ كَثِيراً مِنْهُمْ وَ فَاتَ الْجُمْهُورَ فَضْلُ الِاجْتِمَاعِ مَعَهُ فَتَكَلَّمُوا فِي ذَلِكَ فَلَمَّا سَمِعَ كَلَامَهُمْ فِيهِ سَأَلَ اللَّهَ تَعَالَى رَدَّ الشَّمْسِ عَلَيْهِ لِيَجْتَمِعَ كَافَّةُ أَصْحَابِهِ عَلَى صَلَاةِ الْعَصْرِ فِي وَقْتِهَا فَأَجَابَهُ اللَّهُ تَعَالَى إِلَى رَدِّهَا عَلَيْهِ...» شیخ مفید، مُحمّد بن مُحمّد، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، چاپ اول، انتشارات كنگره شيخ مفيد، قم، 1413، ج ‏1، ص 374.
[2]. «الصلاة عمود الدین ان قبلت قبل ما سواها و ان ردّت ردّ ما سواه» باقرى بيدهندی، ناصر، گنج حكمت، چاپ اول، كتاب فروشى و نشر روح، قم، 1363، ص 122.
[3]. «أَوَّلُ الْوَقْتِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ آخِرُهُ عَفْوُ اللَّه‏» شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا يحضره الفقيه، ترجمه غفارى، چاپ اول، نشر صدوق، تهران، 1367، ج‏1، ص: 326.
[4]. «لَو يَعلَمُ المُصَلّى ما يَغشاهُ مِنَ الرَّحمَةِ لَما رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السُّجودِ» تميمى آمدی، عبد الواحد، تصنيف غرر الحكم، چاپ اول، انتشارات دفتر تبليغات، قم، 1366، ص 175.