مسوول بودن مرد

مسؤ وليت مرد از اهميّت خاصّى برخوردار است ، زيرا وى عهده دار
سـرپـرسـتـى خـانـواده اسـت و در نـتـيـجـه در بـرابـر هـمـه مـسـائل و مـشـكـلات فـكـرى ، روحـى ، اخـلاقـى و اقـتـصـادى هـمـسـر و فـرزنـدان خـود مـسـؤ ول اسـت و طـفره رفتن و شانه خالى كردن از زير بار اين مسؤ وليتها و بى تفاوتى نسبت به آنها آفت بزرگى براى زندگى خانوادگى محسوب مى شود.
غـفـلت از شـنـاخت مسؤ وليتهاى گوناگون خانوادگى ، آثار زيانبار بسيارى در پى دارد و در نـهـايـت ، مـوجـب پـشـيـمـانـى و حـسـرت انسان خواهد شد. بدين جهت ، ضرورت دارد كه هر انسان پـيـوسـتـه دربـاره مـسـؤ وليـتـهـاى خـانـوادگـى خـود بـيـنـديـشـد و بـا شـنـاخـت كامل به انجام دقيق آنها همّت گمارد

مسوول بودن مرد در مقابل همسر

همسرداری برای مرد کار آسانی نیست ‏بلکه رموزی دارد که هر کس کاملا بدانها آشنا باشد میتواند همسرش را مطابق دلخواه به صورت یک بانوی ایده‏آل ‏بلکه فرشته رحمت درآورد.

زن و شوهر دو رکن بزرگ خانواده هستند لیکن مرد بدان جهت که‏آفرینش ویژه‏ای دارد و از جنبه تعقلات قوی‏تر است رکن ومسوول خانواده محسوب میشود.

خداوند مرد را به عنوان قیم و سرپرست‏خانواده شناخته‏در قرآن کریم میفرماید: مردها سرپرست زنان میباشند، زیرا خدا بعض ‏کسان را بر بعض دیگر برتری داده است. 1

چون بدین مقام شناخته شده طبعا وظائف سنگین‏تر و دشوارتری‏هم خواهد داشت. اوست که میتواند با تدبیرات عاقلانه خویش خانواده را به بهترین‏وجه اداره کند و اسباب خوشبختی و سعادت آنان را فراهم سازد و محیط خانه را همانند بهشت‏برین مرتب و منظم گرداند، و همسرش را به صورت‏فرشته‏ای در آورد.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:مرد سرپرست‏خانواده‏است و هر سرپرستی نسبت ‏به زیردستانش مسؤولیت دارد.2

 امیر المومنین علیه السلام در حدیثی کوتاه ، درس بزرگی را به مردان جامعه می آموزند ، ایشان  می فرمایند: "فانّ المراة ریحانة و لیست بقهرمانه " زن  گل است نه قهرمان

این تعبیر زیبا و لطیف به مردان و شوهران می آموزد چگونه با زن که به مانند گل است باید رفتار کرد.

 در واقع آنچه انتظار می رود برخوردی ملایم همراه با مهربانی است. از کوچکترین فشار و صدمه باید پرهیز کرد. در حقیقت شما مردان حافظ و نگهبانی هستید که در مقابل زیبایی و لطافت گل باید به او رسیدگی کرده و مانع از پژمردگی اش شوید.

ایجاد آسایش و توجه به نیازهای خانواده

 از وظایف مهم شوهر آن است كه نسبت به وسع و توان خود برای اعضای خانواده گشایش ایجاد كند . شوهر بایستی روحیه توجه به نیازهای زن و فرزندان را در محیط خانه داشته باشد و در بین كارهای خود برای رسیدگی به امور مختلف خانه برنامه ریزی كند . توجه به امور خانه از قبیل تهیه مایحتاج و خواسته های احتمالی همسر یا فرزندان از خصوصیاتی است كه هم حكایت از توجه شوهر به كانون خانواده دارد و هم در همسر اطمینانی نسبت به شوهر به وجود می آورد كه حتی در مواقع تنگدستی و مشكلات مالی او وظیفه خود می داند مراعات حال شوهر را بكند .

مرد باید برای تأمین نیازمندی های مادی و معنوی خانواده اش كوشش و فعالیت نماید. بدترین مردكسی است كه در خانه بنشیند و همسرش را برای تهیه مایحتاج خانه به كار وا دارد. مرد با معرفت، خودش را به رنج و زحمت می اندازد تا خانواده اش در آسایش و راحتی به سر ببرند. هیچوقت با خودخواهی، فقط به فکر آسایش و استراحت خودتان نباشید و نسبت به آرامش خیال خانواده تان احساس مسئولیت کنید. هرچه یک مرد زحمت و تلاش بیشتری  برای خانواده اش متحمل شود ، ارج و قرب بیشتری پیدا می کند. ولی برای اینکه همسرتان قدر زحمات شما را بداند، گاهی اوقات سختی های کارتان را برایش توضیح بدهید. ولی یادتان باشد تأمین هزینه های زندگی و ایجاد آسایش و رفاه برای خانواده، وظیفه ی شماست. بنابراین هیچوقت منت سر همسرتان نگذارید، بلکه او را متوجه کنید که به خاطر آسایش و راحتی او خیلی تلاش می کنید.

مهم بودن زن برای مرد

زن در خانواده ، جايگاه ممتازي دارد. اين جايگاه ، ويژگيهاي خاصي دارد که از ميان همه آنها ، يک ويژگي خاص موضوع بحث ماست. ويژگي ايي که زن را « محور و ستون خانواده » قرار مي دهد.

زن ، انجام دهنده کارهاي « داخلي » منزل ( آشپزي ، شستشوي البسه ، نظم وسايل درون خانه ، پاکيزه نمودن منزل و... ) است. اين کارها ، ماهيتاً اموراتي هستند که به همه اعضاي خانواده مربوط مي شوند.

همه امور داخل خانواده و حتي کنترل فرزندان و مراقبت از آنها ( چه از جنبه تغذيه ، چه از جنبه رفتار و تربيت ، چه از جنبه درس و مشق ) عمدتاً توسط زن صورت مي گيرد و اوست که عمده وقت و انرژي خود را صرف اين مسايل مي کند در حاليکه مرد امور بيرون از منزل را بر عهده دارد و عمده وقت و انرژي خود را بيرون از منزل به کار ميگيرد و زماني هم که در منزل حضور دارد بيشتر به استراحت و تمديد قوا اختصاص دارد و نقش او در تربيت فرزندان و مراقبت از رفتارهاي آنها بيشتر به شکل يک نظارت کلي انجام مي شود نه اينکه در جزئيات لحظه به لحظه رفتار فرزندان حضور داشته باشد و نقش ايفا کند و از اين جهت مانند مديرکل يک سازمان است که گزارش امور اجرايي را از مديرعامل مي شنود و بر اساس آن دستورات لازم را صادر مي کند ولي خودش در گير و دار اجرائي امور نقش عملي ندارد.اگر هم در کار منزل به همسرش کمک کند ، يک امر کمکي و فرعي و محدود است و باز بار اصلي امور داخل منزل بر عهده زن است و کار اصلي را زن انجام مي دهد. بنابراين زن ارتباط تنگاتنگي با تمام اعضاي خانواده وتمام ابعاد داخلي خانواده دارد به نحوي که هيچ يک از اعضاء ديگر خانواده چنين ارتباطي را با همديگر و با کل خانواده ندارند. به دليل همين ارتباط تنگاتنگ اوست که زن « تنظيم کننده فضاي درون خانواده » و محور و ستون آن است.

قرار گرفتن زن به عنوان محور خانواده ، يک ويژگي خاصي را براي او ايجاد مي کند که توجه ساير اعضاء خانواده به آن بسيار مهم است و آن اين است که وضعيت روحي و رواني و عاطفي زن ، تمام فضاي خانه را تحت تأثير قرار مي دهد.

« اگر زن ناراحت شود ، اين ناراحتي به کل فضا و اعضاي خانواده سرايت خواهد کرد و اگر زن خوشحال باشد ، اين شادي نيز به کل اعضاي خانواده و فضاي درون خانواده منتقل خواهد شد ».

اعضاي يک خانواده افسرده و ملول ، نمي توانند در کارهاي خود به موفقيت دست يابند. اگر ما نشاط و شادابي درون خانواده و اعضاء آن را خواهانيم ، بايد توجه خاصي به محور خانواده داشته باشيم و از ناراحت شدن او جلوگيري کنيم. اگر ميخواهيم فضاي خوبي در خانواده ما وجود داشته باشد ، بايد مراقبت کنيم که براي زن خانواده مشکلي پيش نيايد. بنابراين جلوگيري از ناراحتي زن خانواده ، يکي از مهمترين وظايف مرد خانواده است. مردی حتي اگر شوهر خودخواهي هم باشد و آسايش و لذت هيچ کس غير از خودش مهم نباشد ، براي حال خودش هم که شده ، بايد مراقب ستون خانه باشد و از ناراحتي او جلوگيري کند. چون ناراحتي او ، روي آسايش او هم اثر سوء خواهد گذاشت.

براي حفظ شادابي ستون خانواده ، بايد دغدغه هاي او را بشناسيم و تمام تلاش خود را در رفع سريع آنها به کار گيريم ولو اينکه او در خصوص مشکلات و نگراني ها و نيازهايش حرفي نزده باشد.

حال اين سئوال مطرح مي شود که هيچ انساني معصوم نيست. بنابراين اگر لازم شد زن خانه ، در مواردي رفتار خود را تصحيح بکند ، چگونه بايد اين را به او گفت؟

پاسخ اين است که تصحيح مورد نظر بايد با در نظر گرفتن ويژگي محور بودن زن به او گفت. يعني نهايت دقت خود را به کار ببريم تا به نحوي اين سخن را بگوئيم که باعث ناراحتي او نشود ،اين يک هنر است. اصولاً نميشود به طور ساده ( بدون هنر ) زندگي کرد. بلکه در تمام ابعاد زندگي ، هنرمندي لازم است و بايد « با هنرمندي » کار کنيم.

در خصوص اين مسأله ، خيلي از جاها شايد نيازي به گفتن يک مسأله به صورت مستقيم نباشد فقط نياز به يکسري اقدامات به صورت خاموش و بدون مظهر باشد. مثلاً اگر مي خواهيم کار خاصي انجام نشود ، به جاي اينکه خيلي ساده و مستقيم به او بگوئيم « ديگر اين کار را نکن » ، خودمان بياييم و شرايط انجام يافتن آن کار را از بين ببريم يا اصلاً آن نيازي را که باعث انجام آن کار شده است را از بين ببريم ( خودمان به نحو مورد نظر خودمان آن را تأمين کنيم ) به نحوی که نيازي نباشد زن خانه آن کار را انجام دهد. مثلاً اگر موقع بيرون رفتن از خانه ، حجابش کاملاً درست نيست و اقدامي هم براي تصحيح آن انجام نمي دهد، خريدها را خودمان انجام دهيم ( در حين برگشت از سر کار ، چيزهايي را که فکر مي کنييم لازم است بخريم و با خود بياوريم ) تا نياز به بيرون رفتن او از منزل نباشد يا کمتر باشد. به هر حال از امر و نهي مستقيم بايد پرهيز کرد. خصوصاً در مواردي که به هر دليل ، احتمال بدهيم که امکان گفتگوي مثبت فيمابين ضعيف باشد و اين امر مفسده داشته باشد. البته در زماني که هيچ راهي نداشته باشيم ، چاره اي جز بيان مطلب نيست ولي بايد به نحوي اين کار را انجام داد که باعث ناراحتي او نشود.

عفّت زبان

بدزبانی ، فحاشی وناسزاگویی باعث گستاخی و جسور شدن اعضای خانواده نسبت به یکدیگر می شود بد زبانی مرد باعث از بین ر فتن ابهت اودر نزد زن و فرزند خود می شود كسی كه در گفتار با كلمات توهین آمیز و فحش و ناسزا دیگران را بیازارد، عفت زبان ندارد. چنین فردی قبل از هر كس همسرش را مورد حمله قرار می دهد و در برابر هر چیزی كه مطابق میلش نباشد به ناسزاگویی می پردازد. در حالیکه اگر مرد خانه عفت کلام داشته باشد سایر اعضا خانواده  نیز به تبعیت از او  مواظب کلام و گفتار خود خواهند بود  بنابراین، داشتن عفت زبان یكی از خصوصیات یك شوهرو پدر  شایسته است.

سخاوت

مردی كه خِسّت و بخل را بر خود و دیگران روا دارد، شوهر خوبی نخواهد بود. بخشش و فراهم كردن رفاه و توسعه دادن به زندگی خانواده از طریق مال حلال و دست و دل باز بودن، از خصوصیات یك شوهر خوب است. تهیه هدیه و كادو برای همسر از اعمالی است كه یك شوهر شایسته به مناسبت های مختلف انجام می دهد.

مردی كه نان خانه اش را كسی ندیده و درِ منزلش را به روی دوستان و اقوام ببندد، همسر خوبی نخواهد بود. این مرد باید بداند همسرش كه در خانه پدر و مادر بزرگ شده و با خویشاوندانش معاشرت و رفت و آمد داشته، نمی تواند با آنان قطع رابطه كند. بنابراین مهمان نوازی و معاشرت با خویشاوندان از صفات یك شوهر خوب است.

آراستگی

همانطور كه شوهر متوقع است همسرش آراسته باشد، خودش نیز باید به وضع ظاهرش برسد و از نظر لباس و نظافت دقت كافی بنماید. خیلی از مردان به وضع ظاهر خود توجه ندارند و همیشه مورد انتقاد و اعتراض همسر خود قرار می گیرند.

امین بودن

مرد باید از هرگونه پنهان كاری یا عدم صداقت با همسرش بری باشد، زن ، امین او و او، امین زن باشد. در این صورت است كه زندگی، سعادت و خوشبختی را به دنبال خواهد داشت

 عدم سخت گيري وتوقعات بی جا و زیادی از همسر نداشتن

زندگي زناشويي ميدان مشترک کمال زن و مرد محسوب مي شود. بنابراين براي داشتن آرامش و رضايت از زندگي، بايد ميزان خواسته ها و انتظارات زن و مرد از هم متناسب با قدرت و توان طرف مقابل باشد. در غير اين صورت فشار هاي رواني بر زندگي حاکم مي شود. به گونه اي که زحمات و محبت هاي طرف مقابل را درک نکرده و يا براي آن اهميتي قائل نشده و اين برخورد به مرور زمان اختلال شديدي در روابط همسران ايجاد مي کند.

سخت گيري در خانواده مصاديق مختلفي دارد. از جمله آن ها مي توان به بهانه گيري در امور خانه اشاره کرد. صفت سخت گيري جزيي از منفي نگري است که از نظر دين و اخلاق مذموم شمرده شده است. در گفتار و کردار آدمي همواره عيوب و نقايصي وجود دارد. هر اندازه انسان منفي نگرتر باشد، از زمينه موجود براي بهانه گيري، بيشتر بهره مي جويد. گاهي در اثر عوامل مختلفي از قبيل علاقه افراطي و يا بدبيني ممکن است زن يا مرد نسبت به هم حساسيت بي مورد پيدا کنند. به طوري که در حفظ و پاکدامني هم دچار وسواس و سخت گيري بي جا شوند. اين گونه رفتارها و کنترل هاي افراطي زمينه رواني را براي سقوط انسان به سمت فساد و بي قيدي فراهم مي کند. زيرا روح انسان در برابر فشار، عکس العمل نشان مي دهد و شانه خالي مي کند.

مردی که مدیر خانواده است ‏باید بدین نکته توجه داشته باشد که زن نیز انسانی است مانند مرد. خواسته‏ها و آرزوها و حق حیات و آزادی ‏دارد. باید بداند که زن گرفتن به معنای برده گرفتن نیست‏ بلکه به معنای ‏انتخاب شریک در زندگی و یار و مونس گرفتن است. باید به خواسته‏های ‏درونی و آرزوهای او نیز توجه داشته باشد. چنان نیست که مرد مالک ‏مطلق زن و مطلق العنان باشد. زن نیز حقوقی بر گردن شوهر دارد. آنجا كه در قرآن کریم  مي‏فرمايد: «و لهن مثل الذي عليهن بالمعروف و للرجال عليهن درجه و الله عزيز حكيم؛ و براي زنان همانند وظايفي كه بر دوش آنهاست حقوق شايسته‏ اي قرار داده شده و مردان بر آنان برتري دارند و خداوند توانا و حكيم است.» 3

 رسیدگی  به همسر وفرزند

سرسبزي وشادابي کانون خانواده، بستگي به حضور با نشاط «زن» دارد، اما نشاط يک زن به محبت «مرد» وابسته است.قال رسول الله(ص): قول الرجل للمرأة، اني احبک لايذهب من قلبها ابداً. اين سخن مرد به زن که: «دوستت دارم»، هرگز از دل زن بيرون نرود.4

قال الصادق(ع): اذا احببت رجلا فأخبره. هرگاه کسي را دوست داشتي به او بگو. 5

چه تمثيل زيبايي حضرت علي (ع) در مورد زن فرموده اند که: «زن ريحانه است.» زن همانند گل است و به راستي طراوت يک گل، مرهون مراقبت باغباني مهربان است، تا در سايه ي مواظبت و انس با آن گل، ازجلوه وزيبايي وعطر و رنگش، بهره و لذت برد و روحش از ديدار آن تازه گردد.

«استاد مطهري» لزوم عشق و ابراز محبت نسبت به زن را با تشبيه زيبايي اين گونه بيان کرده اند: مرد مانند کوهسار است و زن به منزله ي چشمه و فرزندان گل ها و گياهان، چشمه بايد باران کوهسار را دريافت و جذب کند تا بتواند آن را به صورت آب صاف و زلال بيرون دهد و گل ها وسبزه ها را شاداب و خرم کند. پس همانگونه که رکن حيات دشت، باران کوهستاني است، رکن حيات خانوادگي نيز احساسات و عواطف مرد نسبت به زن مي باشد که در پرتوي آن هم زن، هم زندگي و هم فرزندان، صفا و جلا و خرمي مي گيرد.6

به سبب اين نيروي عظيم و اثر بخشي فوق العاده ي آن است که در دين مقدس اسلام، از جانب پيامبر و ائمه (ع) سفارش هاي بسياري در زمينه ي محبت و اظهار علاقه نسبت به «زن» بيان شده است چنان که رسول گرامي اسلام (ص) اظهار محبت به همسر را نشانه ي ايمان به خدا مي دانند و مي فرمايند: هر چه ايمان انسان کامل تر باشد، به همسرش بيشتر اظهار محبت مي کند.7

و حضرت صادق(ع)، مهرورزي به همسر را از اخلاق و صفات پيامبران مي دانند و مي فرمايند: يکي از اخلاق پيامبران اين است که نسبت به همسر خود محبت دارند.8

محبت نبايد در دل احتکار و زنداني شود، رمز بقاي محبت و مودت در زندگي، اظهار و ابراز هر روز و هر لحظه ي آن است. مردي که به همسر خود محبت مي ورزد، آن را به زبان مي آورد و با رفتار و کردار خويش، عملاً به همسرش اثبات مي کند که دوستش دارد، طبق کلام ائمه(ع) از نشانه هاي مومن است.

امام علي(ع): بالاحسان تملک القلوب. با نيکي کردن دل ها تصرف مي شود.9

انسان بنده ي احسان است، نيکي کردن آدمي را اسیر محبت ونیکی مي کند.

امام صادق علیه السلام فرمود:زن از مرد آفریده شده و تمام‏توجهش به سوی مرد معطوف می باشد. پس همسرانتان را دوست‏بدارید.10

وباز فرمود: هر کس از دوستان ما باشد به ‏همسرش بیشتر اظهار محبت می کند .11

رسول خدا (ص) فرمود: هر چه ایمان انسان کاملتر باشد به ‏همسرش بیشتر اظهار محبت می نماید .12

گر چه محبت‏ باید از صمیم قلب باشد تا در دل طرف اثر بگذارد، زیرا دلها با هم راه دارند، لیکن به محبت قلبی تنها هم نباید اکتفا کرد، بلکه‏لازم است صریحا آنرا اظهار نمود. در صورتی می توان انتظار نتیجه داشت ‏که آثار محبت در زبان و افعال و رفتار شخص نمایان باشد.

صریحا و بدون احتیاط به همسرت اظهار عشق و علاقه کن، درحضور و غیاب از وی تعریف کن، اگر به سفر رفتی برایش نامه بنویس و از درد فراق بنال. گاهی برایش تحفه‏ای خریده تقدیمش کن. اگر دسترسی‏به تلفن داری گاه گاهی از احوالش جویا شو.

 تکیه گاه همسر بودن

زن با ازدواج دنبال یک تکیه گاه محکم و قابل اعتماد می گردد. این خصوصیت به شرایط اجتماعی و گذشته و حال و آینده و حتی تحصیلات و اشتغال آنهاربطی ندارد، بلکه این خصلتی است که خداوند در وجود همه ی زن ها در همه ی زمانها قرار داده. زن اگر مطمئن باشد شوهرش مراقب همه چیز هست، در کارها ی مردانه مداخله نمی کند و امور لازم را به شوهرش می سپارد و  وظایف خویش را انجام داده و از زندگی لذت می برد. بنابراین با توجه به اموری که نشان دهنده ی آینده نگری و دور اندیشی مرد است  مثل بیمه و بازنشستگی، پس انداز و سرمایه گذاری های مطمئن، خیال زن را بابت آینده مطمئن می  کند .

زن از طريق صحبت کردن با همسرش درباره جزئيات مربوط به مشکلش به آرامش مي رسد.

وقتي که مشکلي براي زني پيش مي آيد، او فقط به يک شنونده نياز دارد که بدون قضاوت و بدون ارايه ي راه حل، با دلسوزي به احساسات و گفته هاي او گوش کند.

بنابرین وقتي که همسر شما از موضوعي ناراحت و کلافه است، به گرمي به سخنان او گوش دهيد و اصلاً سعي نکنيد که مشکل گشايي نماييد و يا مسئله ي او را کوچک و بي اهميت جلوه دهيد، بلکه فقط با دلسوزي و تاييد، حرف هايش را بشنويد، اين موقع است که زن احساس حمايت مي کند و خشنود و راضي مي شود.

صحبت کردن «نياز» يک زن است و مرد هنگامي در روابط خود با همسرش موفق است که به اين «نياز» احترام بگذارد.

قال علي(ع): انهنَّ امانة الله عندکم فلا تضاروهنّ و لاتعضلوهنّ.

زنان در نزد شما امانت الهي هستند پس به آنان زيان نرسانيد و آنها را تنها نگذاريد.13

امام صادق(ع) فرموده اند: خدا رحمت کند بنده اي را که رابطه ي بين خود و زنش را نيکو کرده است.14

قال رسول الله(ص): خيرکم خيرکم لنسائکم.خوب ترين شما آن کسي است که با همسر خود نيکو رفتار کند.15

پس به اين موضوع توجهي عميق و اساسي داشته باشيم که زماني زن احساس مي کند از طرف همسرش مورد احترام و پذيرش قرار گرفته، که شوهرش شنونده اي خوب براي سخنان و احساسات او باشد.

 عدم تحریک حس حسادت همسر

درمرد تمایل به عفاف و پاکی زن وجود دارد; یعنی مرد رغبت خاصی دارد که همسرش پاک و دست نخورده باشد. هم چنان که در خود زن نیز تمایل خاصی به عفاف وجود دارد، . غیرت نوعی پاسبانی است که در آفرینش برای مشخص بودن و مختلط نشدن نسل ها در وجود بشر نهاده است

 اهانت نکردن به همسر

زن نیز مانند مرد خودش را دوست دارد و به حفظ شخصیت‏خویش علاقه‏مند است. دوست دارد محترم و گرامی باشد.از تحقیر و توهین رنجیده خاطرمیگردد. اگر مورد احترام قرار بگیرد احساس شخصیت نموده و به کار وزندگی دلگرم میشود. از احترام و احترام کننده خوشش میآید، از توهین وتوهین کننده متنفر میباشد.

بزرگداشت زن مرد را کوچک نمی کند بلکه حق شناسی و صفا و مودت ‏مرد را باثبات می رساند.پس بیشتر از آن مقدار که به دیگران ‏احترام میگذاری به همسرت احترام بگذار. در موقع صحبت کردن ادب راکاملا رعایت کن.

هیچگاه همسر خود رابا کلمه ‏«تو» مورد خطاب قرار مدهید همیشه از کلمه ‏«شما» که ‏علامت احترام است استفاده کنید. هیچگاه کلامش را قطع نکنید. با احترام و نام خوب او را صدا بزن. در موقع نشستن به او احترام ‏بگذار.وقتی وارد منزل میشوید اگر از سلام کردن غفلت نمود به او سلام‏کنید.

وقتی از خانه بیرون میروید خداحافظ بگویید. وقتی به سفر میروید با او تودیع کنید. برایش نامه بنویسید، اگر روز تولدش معلوم است‏ بعنوان ‏احترام دسته گل یا تحفه دیگری تقدیمش کنید، در مجالس و در حضوردیگران به وی احترام بگذارید. از توهین و تحقیر جدا بپرهیزید. از دشنام وناسزا گفتن اجتناب کنید. از مسخره کردن و دست انداختن او و لو به طورشوخی جدا خودداری کنید. خیال نکنید چون خصوصی هستید بدش نمی آید بلکه چنین انتظاری را هرگز از تو نداشته کاملا رنجیده خواهد شد گر چه به‏زبان نیاورد.

همه زنان از شوهران خویش انتظار احترام‏ دارند و از توهین و تحقیر جدا ناراحت می شوند. اگر در مقابل‏ بی‏احترامی های شوهر سکوت نمودند دلیل رضایتشان نیست. بلکه یقین‏داشته باشید که قلبا مکدر خواهند شد و لو اصلا به زبان نیاورند. اگر به‏همسرخود احترام بگذارید او نیز به شما احترام خواهد گذاشت. و بدین وسیله ‏رشته دوستی و صمیمیت ‏شما روز بروز استوارتر خواهد شد. و در نزد دیگران نیز محترم خواهید شد. اگر هم به او بی‏احترامی کردید و تلافی کرد تقصیر شماست  .

حضرت صادق (ع) از پدرش نقل کرده که فرمود: هر کس زن ‏گرفت‏ باید او را گرامی و محترم بشمارد .16

پیغمبر اسلام (ص) فرمود: زنان را گرامی نمیدارند مگر افراد بزرگوار و به آنان توهین نمیکنند جز مردم پست و فرومایه.

وباز فرموند: هر کس به خانواده‏اش توهین کند خوشی ‏زندگی را از دست‏خواهد داد.17

 جویای احوال بودن

يک مرد موفق به احوال همسرش اهميت مي دهد، مثلاً وقتي که به منزل مي آيد حال او را مي پرسد و از او سوال مي کند که روزش را چگونه گذرانده است؟ و هنگامي که مي بيند او ناراحت است با علاقه و دلسوزي مي خواهد تا برايش حرف بزند، وقت صحبت کردن دستان او را مي گيرد و لمس مي کند. به او نگاه مي کند و نشان مي دهد که به سخنانش توجه دارد، به کتاب هايي که مي خواند، و مطالبي که بازگو مي کند، توجه و علاقه نشان مي دهد، با صبوري به حرف هايش گوش مي کند و مرتب به ساعت نگاه نمي کند، يا روزنامه ورق نمي زند و کلامش را قطع نمي کند.

اين گونه است که زن، احساس اعتماد و امنيت مي کند و از عشق همسرش مطمئن مي گردد و حس مي کند که مورد احترام قرار گرفته و زماني که زن احساس احترام کند، برايش آسان تر است که از مرد آن طور که در خورش باشد قدرداني نمايد."

 بدانيم فوايد دنيوي و اخروي نيز از قبل روش هاي پسنديده ي رفتاري نصيبمان خواهد شد. چنان که در روايت است: قال رسول الله(ص): جلوس المرء عند عياله أحب الي الله تعالي من اعتکاف في مسجدي هذا.

نشستن مرد نزد زنش نزد خداي متعال محبوب تر است از اعتکاف او در مسجد. 18

الامام صادق(ع): من حسن بره باهله زادالله في عمره.هر که به خانواده اش نيکي کند خداوند بر عمرش بيفزايد.19

و عنه: من حسن بره اهل بيته زيد في رزقه. کسي که نيکي و نيکوکاريش با زن و فرزند مطلوب باشد، به رزقش اضافه مي شود. 20

و حسن الخلق يزيد في الرزق. اخلاق خوب روزي را اضافه مي کند.21

تدابيري که مردان مي‌توانند ازنظر اخلاقی در ارتباط مطلوب و همسرداري به کار گيرند:

زنان دنيايى پر از راز و رمز دارند كه بيشتر مردان از اين پيچيدگى ها ناآگاه هستند. بسيارى از اختلافاتى كه زنان با شوهران خود دارند به خاطر همين ناآشنايى است. اگر دوست داريد زندگى آرام و لذت بخشى داشته باشيد به نكاتى كه در اينجا پيشنهاد مى شود، توجه كنيد. زنانى كه زندگى شان را دوست دارند در فرصتى مناسب اين مطلب را در جايى قرار دهند تا شوهرشان آن را ببيند!

1- براي اينکه بتوانيد در مقابل همسرتان بهترين تدبير را بيانديشيد، لازم است که حتماً او را بشناسيد.

2- براي اينکه همسر خود را بشناسيد، به رفتار او در شرايط مختلف زندگي دقت کنيد.

3- سعي کنيد به تعريف خوشبختي از ديدگاه وي دست يابيد.

4- خواسته‌ها و تمايلات همسرتان را شناسايي کنيد.

5- ظرفيت همسرتان را براي شنيدن حقايق و حوادث بسنجيد.

6- لزومي ندارد مسايلي را که خارج از ظرفيت اوست، حتما مطرح کنيد.

7- همسرتان را در کنار خود حفظ کنيد، نه در رأس خود و نه در پس خود!

8- مراقب باشيد به آرزوها و توقعات دور از منطق او، بي‌جهت پر و بال ندهيد.

9- زن‌ها، به تمجيد شوهرشان از خود خيلي اهميت مي‌دهند.

10- حس شنوايي يکي از فعال‌ترين حواس در خانم‌هاست. آنها دوست دارند علاقه شما را حين اينکه در اعمالتان مي‌بينند، مکرراً از زبانتان بشنوند.

11- مراقب باشيد که اگر از او در جمع تعريف مي‌کنيد، آنقدر افراطي نباشد که جنبه تمسخر بگيرد.

12- در مورد دين و واجبات، همراه و مشوق وي باشيد، نه مخل و مانع.

13- مطمئن باشيد هر چقدر که سايه ‌ايمان به خدا و تقوا بر زندگي شما گسترده‌تر باشد، رابطه‌تان مستحکم‌تر و موفق‌تر خواهد بود.

14- هرگز همسر خود را با کسي مقايسه نکنيد، مگر آنکه در آن مورد برتري با همسر شما باشد.

15- هشدار: هرگز و هرگز همسر خود را با مادرتان مقايسه نکنيد.

16- براي انتقاد از يک زن دقت کنيد که از شيوه‌هاي مستقيم و بي‌پروا به ندرت استفاده کنيد.

17- براي اشاره به هر ضعف يا اشتباه، بهتر است با مقدمه‌اي مشتمل بر حسنات وي شروع کنيد.

18- انتقادات خود از همسرتان را در جمع مطرح نکنيد، مخصوصاً در جمع افراد خانواده خودتان!

19- در ضمن طرح انتقادهاي دوستانه خود، سعي کنيد پيشنهادي براي رفع مورد نقد شده ارائه دهيد.

20- دقت کنيد در اين موارد، راه حل پيشنهادي، فقط جنبه¬ي پيشنهاد داشته باشد، نه اجبار.

21- در ارتباط با همسرتان رفتار منحصر به فرد داشته باشيد تا تفاوت ارزش جايگاه او با ديگران در نظر شما، براي او نيز فاحش گردد.

22- وفاداري شما نسبت به همسرتان، مهم‌ترين و والاترين حسن شما خواهد بود.

23-  يک زن، اگر از عشق و وفاداري همسرش اطمينان کافي حاصل کند، معمولاً تا هر جايي با او در زندگي پيش خواهد رفت.

24- اگر براي القاي تفکر مردسالاري در روابطتان بکوشيد، مسلماً همسر خود را لجوج و حساس مي‌کنيد.

25- مطمئن باشيد اگر احترام همسر خود را در گفتار و رفتار نگه داريد، هيچ جايگاهي براي شکسته شدن احترام خويش باقي نگذاشته‌ايد.

26- طوري رفتار کنيد که بين بودن و نبودن‌تان در خانه بتوان فرق گذاشت. بيشتر با او صحبت کنيد .

27- در کار خود آنقدر غرق نشويد که همسرتان به آن به چشم يک رقيب بنگرد!

28- پول و ماديات تا وقتي اهميت دارد که به خوشبختي و آرامش شما و همسرتان کمک کند، اگر مخمل آسايش گردد، مضراست.

29- سعي کنيد يکباره با تمام مشکلات و مشغله‌هاي فکري روزانه وارد خانه نشويد.

30- البته حتماً در موقعيت مناسب، همسرتان را از مشکلات مالي و شغلي خود آگاه کنيد تا توقعاتش را با توان شما هماهنگ کند.

31- اينکه بعضي از مسائل شما، ممکن است به همسرتان مربوط نباشد، ساده‌انديشي بيش نيست.

32- بکوشيد لحظاتي که در خانه داريد، تماماً صرف انديشيدن به نارسايي‌ها و مشکلات نشود.

33- در اين گونه مناسبات، سعي کنيد در کنار همسرتان حضور داشته باشيد و با ساده‌ترين امکانات، جشن کوچکي به پا کنيد.

34- خانم‌ها غالباً هديه گرفتن غيرمنتظره را دوست دارند، حتي اگر يک شاخه گل باشد.

35- دقت کنيد هداياي دريافتي از همسرتان را همواره به بهترين شکل، حفظ کنيد.

36- پيشامدي خارج از برنامه، برايتان پيش مي‌آيد که منجر به تأخير يا تغيير ديگر برنامه‌هايتان مي‌شود، بموقع به او اطلاع دهيد.

37- اينکه غيرت و تعصب، صرفاً ويژه آقايان است، ديدگاهي است کاملاً بدور از انصاف و حق. ولي متعادل و به دور از افراط و تفريط .

38- زن‌ها هميشه مايلند که دريابند شما چه قدر، قدرشان را مي‌‌دانيد.

39- بهتر است بدون اطلاع و مشورت با خانم‌ خانه، مهمان دعوت نکنيد.

40- از اينکه کلمات محبت‌آميز را در جمع براي همسرتان به کار ببريد، هيچ ممانعتي نداشته باشيد.

41- هيچ اشکالي در محبت کردن آشکار شوهر به همسرش وجود ندارد.

42- بدانيد که بدبيني و کج انديشي، هيچ کمکي به پيشرفت روابطتان نمي‌کند.

43- کافي است يکبار در امور مالي و مخارج منزل به همسر خود اطمينان کنيد، حتماً در همين يکبار مي‌توانيد صلاحيت او را ارزيابي کنيد.

44- از مطرح کردن دل‌خوري‌هايي که ممکن است از خانواده او داشته باشيد، بپرهيزيد، مگر درمواردي که همسر شما نقش برطرف کننده داشته باشد و يا اينکه مشخص باشد که درد و دل مي‌کند نه گلايه و طعنه!

45- زماني مي‌توانيد از رفتار او با خانواده خود لذت ببريد که در رفتار خويش با خانواده او، رعايت اصول را بکنيد.

46- همان‌گونه که زن بايد التيام بخش خستگي‌ها و اندوه‌هاي شوهرش باشد، در مقابل، هيچ کس به اندازه شما نيز نمي‌تواند چنين نقشي را بدرستي ايفا کند.

47- بکوشيد همواره از همسرتان صبورتر باشيد.

48- در مشکلات و مصائب رفيق همسرتان باشيد، نه رقيب.

49- در مواردي که اختلاف نظر داريد، تنها راهي که به حل مسأله مي‌انجامد، تبادل نظر و گفتگوي منطقي است.

50- براي هر چيز کوچک و بي‌تأثير، تنش و مشاجره راه نياندازيد.

51- اگر در مورد خاصي، حق با همسر شماست، از پذيرفتن حق امتناع نکنيد.

52- مطمئن باشيد اگر اشتباهي از جانب شما رخ داده، عذر‌خواهي کردن هيچ لطمه‌اي به غرور و شخصيت شما وارد نمي‌کند.

53- در مورد اشتباهات همسرتان، اگر پشيماني و تلاش براي جبران را در او مي‌بينید، کافي است که طلب بخشش او را بپذيريد.

54- در مواقع خشم و عصبانيت هيچ تصميمي نگيريد.

55- به همسرتان اين حق را بدهيد که بتواند احساسات مختلفي داشته باشد.

56- در اين مواقع، خيلي مراقب باشيد که پاي خانواده‌ها بي‌جهت به مسأله باز نشود.

57- گذشت، از اساسي‌ترين ارکان يک زندگي گرم و رابطه مداوم و مطلوب است.

58- خوب است هراز گاهي ارزيابي کنيد که همسرتان براي شما چه کرده است و چقدر موافق ميل شما و در کنارتان بوده است!

59- از آن بهتر اين است که هر چند وقت يکبار، روابط و رفتارتان را بررسي کنيد و بسنجيد که شما براي او چه کرده‌ايد و چقدر به ايده‌‌ها و تمايلاتش نزديک هستيد!

60- فراموش نکنيد معمولاً خانم‌ها مايلند که مرد تکيه گاه و پناگاه امن و مطمئن برايشان باشد.

61- براي همديگر و بخاطر همديگر زندگي کنيد، نه براي ديگران.

62- بررسی کنيم ببينيم چه مشکلاتي وجود دارند که باعث ناراحتي و دغدغه خاطر زن شده اند ( نيازي نيست از او بپرسيد. فقط با دقت به اطراف خودتان نگاه کنيد). مثلاً خرابي فلان وسيله برقي او را ناراحت کرده است ، يا فلان لامپ سوخته است يا درب فلان کمد به راحتي باز و بسته نمي شود و مسايلي از اين قبيل. مرد خانواده بايد خيلي سريع نسبت به رفع اين مستيل اقدام کند و نگذارد ستون خانواده ناراحت شود.

63- بررسی کنيم ببينيم که اوچه نيازمندي هايي دارد تا آنها را برايش تأمين کنيم. مثلاً با شناختي که از او داريم ، ببينيم تفريح مورد علاقه اش چيست ( اين مسأله بر حسب شخصيت افراد ، متفاوت است: ديد و بازديد فاميلي ، پارک رفتن ، ... ) و زود به زود شرايط را براي تفريح مورد علاقه او ( و نتيجتاً تمدد اعصاب و آرامش و تجديد قواي او ) فراهم کنيم.

64- مواظب باشيم باعث افزايش بار کاري او و نتيجتاً خستگي او نشويم. مثلاً موقع انجام کارهايي که احتمال کثيف شدن لباسمان وجود دارد ، از لباس کار استفاده کنيم يا موقع غذا خوردن مواظب باشيم ذرات غذا روي فرش نريزد يا ساير ريخت و پاشها ، و به هر حال مواظب باشيم که براي او ايجاد زحمت نکنيم.

65- حتی المقدور کارهاي خودمان را خودمان انجام دهيم تا فشار آن از روي ستون خانواده برداشته شود: شستشوي يک لباس چرک خودمان ، جورابها ، پهن کردن و جمع کردن رختخواب خودمان و ...

66- زندگي او را از حالت روزمره خارج کنيم و يک کاري براي او قرار بدهيم که هم به آن علاقه داشته باشد و هم امکان رشد و پيشرفت در آن برايش وجود داشته باشد: تحصيل در دانشگاه ، ثبت نام در باشگاه ورزشي ، کلاسهاي آموزش زبان يا گلدوزي يا ساير هنرها و ... . زیرا اگر انسان حرکتي که در آن امکان رشد و پيشرفت وجود داشته باشد ، نداشته باشد و هر روز خود را به يکسري کارهاي روزمره و تکراري بگذراند نشاط و شادابي روحي او از بين مي رود و در معرض افسردگي قرار مي گيرد.