چگونگي به امامت رسيدن آن حضرت:
در زمان حيات امام صادق(ع) کساني از اصحاب آن حضرت معتقد بودند پس از ايشان اسماعيل امام خواهد شد اما اسماعيل در زمان حيات پدر از دنيا رفت ولي کساني مرگ او را باور نکردند و او را همچنان امام دانستند پس از وفات امام صادق(ع) عده اي چون از حيات اسماعيل مايوس شدند پسر او محمد بن اسماعيل را امام دانستند و اسماعيليه امروز بر اين عقيده هستند. و پس از او پسر او را امام مي دانند و همينطور به ترتيب و به تفضيلي که در کتب اسماعيليه مذکور است. پس از وفات حضرت (ع) بزرگترين فرزند ايشان عبدالله افطحمي دانند اين عبدالله مقام و منزلت پسران ديگر امام را نداشت و به قول شيخ مفيد در ارشاد متهم بود که در اعتقادات با پدرش مخالف است و چون بزرگترين برادرانش از جهت سن و سال بود ادعاي امامت کرد و برخي نيز از او پيروي کردند. اما چون ضعف دعوي و دانش او را ديدند روي از او برفتافتند و فقط عده قليلي از او پيروي کردند که به فطيحه مرسوم هستند.

تاثير علمي آن بزرگوار:
امام هفتم عليه السلام با جمع روايات و احاديث و احکام و احياي سنن پدر گرامي و تعليم و ارشاد شيعيان، اسلام راستين را که با تعاليم و مجاهدات پدرش جعفربن محمد ع نظم و استحکام يافته بود حفظ و تقويت کرد و علي رغم موانع بسيار در راه انجام وظايف الهي تا انجا پايداري کرد که جان خود را فدا ساخت.

فضائل امام کاظم(ع)
امام کاظم (ع) همانند پدران پاک نهادش در فضيلت‌هاى اخلاقى و عملى آموزگار و نمونه ديگران بود.

- خصوصيات بارز امام کاظم
حضرتش در علم و حلم و تواضع و مکارم اخلاق و کثرت صدقات و سخاوت و بخشندگي ضرب المثل بود.
بدان و بدانديشان را با عفو و احسان بي‌کران خويش تربيت مي‌فرمود.
شبها بطور ناشناس در کوچه‌هاي مدينه مي‌گشت و به مستمندان کمک مي‌کرد. مبلغ دويست، سيصد و چهارصد دينار در کيسه‌ها مي‌گذاشت و در مدينه ميان نيازمندان قسمت مي‌کرد.
کيسه‌هاي موسي بن جعفر در مدينه معروف بود و اگر به کسي يک صره (کيسه) مي‌رسيد بي‌نياز مي‌گشت. با اين همه در اتاقي که نماز مي‌گزارد جز بوريا و مصحف و شمشير چيزي نبود.
- منش امام
منش و سلوک پاک او همگان را متأثّر مى‌ساخت؛ چنان که بنابر روايات، چون او را در زندان حبس کردند، زندان‌بانان را منقلب ساخت و بدو ايمان آوردند. 
- دانش امام
درباره دانش آن امام همام (ع) روايت کرده‌اند که از همان کودکى شگفتى مردم را بر مى‌انگيخت. 
امام موسي الکاظم(ع)هنوز کودک بود که فقهاي مشهور مثل ابو حنيفه از او مسأله مي‌پرسيدند و کسب علم مي‌کردند.
- عبادت امام
در عبادت و زهد از همه مردم عصر خويش برتر بود. و بدين روى او را لقب «العبدالصّالح» داده بودند و اهل مدينه «زين‌المجتهدين» اش مى‌خواندند. 
- نيکي به مردم
از صفات والاى اخلاقى امام کاظم (ع)، احسان و نيکى به مردم بود. نيازمندان بدو حاجت مى‌بردند و نياز خويش را از او بر مى‌آوردند و «باب‌الحوائج» اش مى‌دانستند. لقب مشهور امام (ع) «کاظم» است به معناى کسى که هنگام خشم ، خويشتندارى مى‌کند و خشم خود را فرو مى‌برد و به آسانى از ديگران در مى‌گذرد.

امام کاظم(ع) و سخن گفتن به زبان فارسي 
ابوبصير از امام موسي بن جعفر(ع) پرسيد: امام با چه نشانه‌هايي شناخته مي‌شود؟ 
امام راستين صفاتي دارد که اولين و مهم‌ترين آن اين است که امام قبلي معرفي‌اش کرده باشد، همان گونه که رسول خدا علي بن ابيطالب(ع) را معرفي کرد، هر امامي نيز بايد امام پس از خود را معرفي کند، نشانه‌ ديگر آن است که هر چه از او مي‌پرسند، جواب بدهد و از هيچ چيز بي‌خبر نباشد. نشانه‌ ديگر اينکه هرگز در دفاع از حق سکوت نکند، از حوادث آينده خبر بدهد و به همه زبان‌ها سخن بگويد. 
سپس فرمود: هم اکنون نشانه‌اي به تو نشان مي‌دهم تا قلبت مطمئن شود. 
در همين حال مردي خراساني وارد شد و شروع کرد به عربي سخن گفتن، اما امام پاسخش را به فارسي داد. مرد خراساني گفت: من خيال مي‌کردم فارسي متوجه نمي‌شويد. 
امام(ع) فرمود: سبحان الله! اگر نتوانم جوابت را به زبان خودت بدهم، پس چه فضيلتي بر تو دارم؟! سپس فرمود: امام کسي است که سخن هيچ فردي بر او پوشيده نيست، او کلام هر شخص و هر موجود زنده‌اي را مي فهمد، امام با اين نشانه‌ها شناخته مي‌شود و اگر اينها را نداشته باشد، امام نيست.

سخنان برگزيده 
-سه چيز تباهى مى ‏آورد: پيمان شکنى، رها کردن سنّت و جدا شدن از جماعت. 
-کمک کردن تو به ناتوان، بهترين صدقه است. 
-اگر به تعداد اهل بدر (مؤمن کامل) در ميان شما بود، قائم ما قيام مى‏کرد. 
-کسى که هر روز خود را ارزيابى نکند، از ما نيست. 
-در هر چيزى که چشمانت مي بيند، موعظه‏ اى است. 
-هر کس خشم خود را از مردم باز دارد، خداوند عذاب خود را در روز قيامت از او باز مي دارد. 
-مبادا از خرج کردن در راه طاعت خدا خوددارى کنى، و آن‏گاه دو برابرش را در معصيت خدا خرج کنى. 
-مبادا حريم ميان خود و برادرت را (يکسره) از ميان ببرى؛ چيزى از آن باقى بگذار؛ زيرا از ميان رفتن آن، از ميان رفتن شرم و حيا است. 
-خير برسان و سخن نيک بگو و سست رأى و فرمان‏برِ هر کس مباش. 
-شکيبايى در عافيت بزرگ‏تر است از شکيبايى در بلا.