#درس_تاریخ
#صحابه
#عبدالله_بن_عمر
1
عبدالله بن عمر پس از عثمان با #اميرالمؤمنين عليه السلام بيعت نكرد. على رغم بيعت همگانى با اميرالمؤمنين عليه السلام، عبداللَّه بن عمر به همراه زيد بن ثابت و حسان بن ثابت از بيعت با اميرالمؤمنين عليه السلام ابا كردند. امّا در مدارك متعددى آمده است كه عبداللَّه بن عمر از عدم بيعت با اميرالمؤمنين عليه السلام تأسف مى‏خورد و آرزو مى‏كرد اى كاش با اميرالمؤمنين عليه السلام بيعت مى‏كردم و در ركاب ايشان با معاويه مى‏جنگيدم. «1»
علاوه بر اين كه عبداللَّه بن عمر از بيعت با اميرالمؤمنين عليه السلام ابا كرد، در طول حيات خود با افرادى مثل معاويه، يزيد بن معاويه، عبدالملك بن مروان و حجاج بن يوسف 📍بيعت كرد.
معاويه در حيات خود براى يزيد بيعت مى‏گرفت. وى كسانى را كه حاضر به بيعت با يزيد نبودند، از بين برد و عده‏اى را هم براى واداشتن به بيعت با يزيد تطميع كرد. «2»
به عنوان مثال او امام حسن مجتبى عليه السلام و سعد بن ابى وقاص «3» عبدالرحمان بن خالد بن وليد، «4» را مسموم كرد. اهالى شام پس از معاويه خواستار حكومت عبدالرحمان بن خالد بودند لذا چنان چه او مى‏ماند با يزيد معارضه مى‏كرد.
عبدالرحمان بن ابى‏بكر را نيز به قتل تهديد كرد و چيزى از آن تهديد نگذشته‏ بود كه عبدالرحمان مرد. «5» چرا كه عبدالرحمان نيز درباره جانشينى يزيد مخالفت مى‏نمود.
ابن أعثم مى‏نويسد: مروان بن حكم در خطبه‏اى گفت: معاويه فرزندش يزيد را جانشين خود قرار داده و خير امّت در اين است:
فقام عبدالرحمن بن أبي بكر فقال: كذبت، واللَّه يا مروان! وكذب معاوية، ما الخير أردتما لأمّة محمّد، ولكنكم تريدون أن تجعلوها هرقليّة، كلّما مات هرقل قام هرقل؛ «6»

🔺عبدالرحمان بن ابى‏بكر برخاست و گفت: سوگند به خدا اى مروان! دروغ گفتى، و معاويه [نيز] دروغ گفت، شما خيرخواه امّت محمّد نيستيد، شما مى‏خواهيد خلافت را [به سان پادشاهان يونان‏] سلطنتى كنيد، هر شاهى كه بميرد بعد از او شاه ديگر بيايد!
عبداللَّه بن زبير هم آرزوى خلافت داشت.

در نتيجه وجود افراد سرشناسى كه حاضر به بيعت با يزيد نبودند مشكلاتى را براى يزيد به بار مى‏آورد. لذا معاويه ابتدا آن‏ها را تطميع مى‏كرد و در صورتى كه اين كار هم ثمربخش نمى‏شد دست به ترور آن‏ها مى‏زد. #عبدالله_بن_عمر يكى از اشخاص بود كه از معاويه #حق_السكوت گرفت و با يزيد بيعت كرد.

ابن حجر عسقلانى در فتح البارى مى‏نويسد:
إن معاوية أراد ابن عمر على أن يبايع ليزيد، فأبى وقال لا ابايع لأميرين، فأرسل إليه معاوية بمأة ألف درهم فأخذها فدسّ إليه رجلًا فقال له: ما يمنعك أن تبايع؟ فقال إن ذاك لذلك يعنى عطاء ذلك المال لأجل وقوع المبايعة، إن ديني عندي إذاً لرخيص، فلما مات معاوية كتب ابن عمر إلى يزيد ببيعته؛ «7»
🔻معاويه مى‏خواست كه فرزند عمر با يزيد بيعت كند، پس او ابا كرد و گفت: با دو امير بيعت نمى‏كنم؛ معاويه صد هزار درهم براى او فرستاد. پس او گرفت، بعد مردى را به جاسوسى فرستاد و به او گفت: چه چيز تو را از بيعت كردن منع مى‏نمود. پس [ابن عمر در پاسخ‏] گفت: همانا اين براى آن بود، ♦️يعنى رسيدن به اين مال در مقابل بيعت كردن است، همانا دين من در نزد من ارزان است، پس وقتى معاويه مُرد، براى بيعت با يزيد [نامه‏اى‏] نوشت.

بخارى مى‏نويسد:
لمّا خلع أهل المدينة يزيد بن معاوية، جمع ابن عمر حشمه وولده فقال:
إني سمعت النبي صلّى اللَّه عليه وآله يقول: ينصب لكلّ غادر لواء يوم القيامة، وإنا قد بايعنا هذا الرجل على بيع اللَّه ورسوله، وإني لا أعلم غدراً أعظم من أن يبايع رجل على بيع اللَّه ورسوله، ثم ينصب له القتال، وإني لا أعلم أحداً منكم خلعه ولا تابع في هذا الأمر إلّاكانت الفيصل بيني وبينه؛ «8»
وقتى مردم مدينه يزيد بن معاويه را خلع كردند، #ابن_عمر خادمان و فرزندانش را جمع كرد و گفت: من از پيامبر صلى اللَّه عليه وآله شنيدم كه مى‏گفت: براى هر خيانت كننده‏اى در قيامت پرچمى هست و ما با اين مرد (يعنى يزيد) بر بيعت خدا و رسولش بيعت كرده‏ايم و من خيانتى بالاتر از اين نمى‏شناسم كه كسى براساس بيعت خدا و رسولش با مردى بيعت كند سپس با او بجنگد و اگر من بدانم كه‏ احدى از شما يزيد را خلع و در اين امر با ديگرى بيعت كرده اين موضوع موجب جدايى و فاصله بين من او خواهد بود.
🖇ادامه دارد ...

#کتاب_جواهر_الكلام_في_معرفة_الإمامة_والإمام، جلد‏1، صفحه 238
#اثر_ارزشمند_آیت_الله_سیدعلی_حسینی_میلانی
🔖https://t.me/joinchat/AAAAADvZDjmDp3FIkLTIvA

#درس_تاریخ
#صحابه
#عبدالله_بن_عمر
2
ذهبى نيز مى‏گويد:
لما خلع أهل المدينة يزيد جمع #ابن_عمر بنيه وأهله ثم تشهّد وقال: أمّا بعد، فإنّا قد بايعنا هذا الرجل على بيع اللَّه ورسوله، ... فلا يخلعنّ أحد منكم يزيد؛ «9»
وقتى اهل مدينه يزيد را خلع كردند #عبدالله_بن_عمر بن خطاب به فرزندان و خانواده خود گفت: ما با اين مرد بر اساس بيعت خدا و رسولش بيعت كرديم، ...
پس احدى از شما يزيد را خلع نكند.
#عبدالله_بن_عمر مدعى است بر اساس بيعت خدا و رسول، با يزيد بيعت كرده است، امّا چنان كه گذشت ابن حجر عسقلانى تصريح مى‏كند كه عبداللَّه بن عمر براى بيعت با يزيد از معاويه صد هزار درهم گرفته بود،♦️ جالب اين كه برخى از سنّيان اين قول #ابن_عمر را مبناى اعتقادات خويش قرار داده‏اند و معتقدند بيعت عبداللَّه بن عمر با يزيد بن معاويه به حكومت وى شرعيت بخشيده است.
در كتاب ارشاد الساري مى‏نويسد:
فيه وجوب طاعة الإمام الذي انعقدت له البيعة والمنع من الخروج عليه ولو جار، وأنّه لا ينخلع بالفسق؛ «10»

🔴در اين كار دليل است براى وجوب طاعت و عدم خروج بر امام كه بر او بيعت گرفته شده است، هر چند ستم كند به واسطه فسق خلع نمى‏شود.

ابن عربى مالكى نيز در كتاب العواصم من القواصم «11»
مى‏نويسد:
فهذه الأخبار الصّحاح كلّها تعطيك أن #ابن_عمر كان مسلّماً في إمرة يزيد، وأنه بايع له والتزم ما التزم الناس ودخل فيما دخل فيه المسلمون وحرّم على نفسه ومن إليه بعد ذلك أن يخرج على هذا أو ينقضه ... وقد صدق البخاري- في روايته قول معاوية على المنبر- أنّ ابن عمر قد بايع بإقرار ابن عمر ذلك وتسليمه له وتماديه عليه؛ «12»
پس اين اخبار صحيح مى‏رساند كه #ابن_عمر در [قبول‏] امارت يزيد تسليم بوده است و همانا وى با او بيعت كرد و به آن چه مردم ملتزم بودند ملتزم شد و در آن چه كه مسلمانان وارد شدند، وارد شد و بر خود و بر ديگران خروج و قيام بر [يزيد] را حرام كرد ... و راست گفت بخارى در نقل قول معاويه كه بر منبر گفت: «همانا #ابن_عمر به تحقيق بيعت كرده است»؛ [چرا كه‏] #ابن_عمر بر اين بيعت اقرار و تسليم او شد و در اين مورد استقامت ورزيد.

در جاى ديگر پيرامون شهادت امام حسين عليه السلام مى‏گويد:
ولا قاتلوه إلّابما سمعوا من جدّه؛ «13»

و او را نكشتند مگر به خاطر آن چه كه از جدش شنيده بودند [!!]
🔻🔻🔻
اين سخن بسيار عجيب است. سؤال ما از ابن عربى و پيروانش اين است كه چرا خوددارى #عبدالله_بن_عمر از بيعت با #اميرالمؤمنين عليه السلام- كه خلافت آن حضرت مورد قبول همگان بود- براى او نقص شمرده نمى‏شود، امّا اباى حضرت‏ #سيدالشهدا عليه السلام از بيعت با فرد ستمكار و فاسقى چون يزيد، جوازى براى ستم به ايشان به حساب مى‏آيد؟! بيعت عبداللَّه بن عمر چگونه به حكومت كسى كه اشتهار به فسق دارد مشروعيت مى‏بخشد؟ و حجيت اين بيعت چگونه اثبات مى‏شود؟ «14»
🔺🔺🔺
🖇ادامه دارد ...

#کتاب_جواهر_الكلام_في_معرفة_الإمامة_والإمام، جلد‏1، صفحه 241
#اثر_ارزشمند_آیت_الله_سیدعلی_حسینی_میلانی
🔖https://t.me/joinchat/AAAAADvZDjmDp3FIkLTIvA

#درس_تاریخ
#صحابه
#عبدالله_بن_عمر
3
چنان كه پيشتر اشاره شد، #عبدالله_بن_عمر علاوه بر يزيد با عبدالملك مروان و حجاج بن يوسف نيز بيعت كرده است،
در فتح البارى مى‏نويسد:
بايع ليزيد بن معاوية ثم لعبدالملك بن مروان بعد قتل ابن الزبير. «15»
🔻🔻🔻
عجيب‏تر اين كه وقتى حجاج به جنگ عبداللَّه بن زبير آمد، عبداللَّه بن عمر پشت سر ابن زبير نماز خواند، «16» و پس از آن كه حجاج عبداللَّه بن زبير را به دار آويخت، عبداللَّه بن عمر به بيعت با حجاج شتافت. مورخين نقل مى‏كنند:
لما دخل الحجّاج مكة وصلب ابن زبير، راح عبداللَّه بن عمر إليه وقال:
مدّ يدك لأبايعك لعبدالملك قال رسول اللَّه- صلّى اللَّه عليه وآله- من مات ولم يعرف إمام زمانه مات ميتة جاهلية، فأخرج الحجّاج رِجله وقال: خذ رجلي فإن يدي مشغولة، فقال إبن عمر أتستهزئ مني؟ قال الحجّاج، يا أحمق بني عدي، ما بايعتَ مع علي وتقول اليوم من مات ولم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية؛ أو ما كان عليّ إمام زمانك؟- واللَّه- ما جئتَ إليَّ لقول النبي- صلّى اللَّه عليه وآله- بل جئت مخافة تلك الشجرة التي صلب عليها ابن الزبير، انتهى؛ «17»
وقتى حجاج مكه معظمه را فتح كرد و ابن زبير را به دار آويخت. عبداللَّه بن عمر نزد او آمد و گفت: دستت را به من بده تا براى عبدالملك با تو بيعت كنم، چرا كه رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله فرمود: 📍«من مات ولم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية» 📍حجاج گفت دستم مشغول است پس پايش را دراز كرد و گفت: پايم را به عنوان بيعت بگير، ابن عمر گفت: آيا مرا مسخره مى‏كنى؟ 🔍حجاج گفت: اى احمق بنى عدى! [مگر على امام زمان تو نبود؟] تو با على بيعت نكردى و امروز مى‏گويى «من مات ولم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية»؟ به خدا سوگند تو به خاطر فرموده رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله اين جا نيامده‏اى بلكه #ترس از اين درخت كه ابن زبير به آن آويخته شده است، تو را به اين جا كشانيده!
جالب است كه مبناى اعتقادى ابن عربى و پيروان وى از جمله وهابيان بر عمل كسى استوار است كه به خاطر #ترس از جان خود با پاى حجاج بيعت مى‏كند!!
🔺🔺🔺
كسى كه در زمان معاويه و در قضيه حكميت به عنوان كانديداى خلافت مسلمين مطرح شده بود. سرانجام كارش به جايى مى‏رسد كه به حجاج اقتدا مى‏كند و پشت سر او نماز مى‏خواند «18» و به جاى دست با پاى او بيعت مى‏كند!! و در آخر بعد از گذشت سه ماه از اعدام ابن زبير او نيز به حيله حجاج به #قتل مى‏رسد. «19»
با چنين اوصافى، سيوطى عبداللَّه بن عمر را به عنوان يكى از مفسرين طبقه صحابه معرفى مى‏كند!

پاورقی:
(1). سنن بيهقى: 8/ 172، المستدرك على الصحيحين: 2/ 502 حديث 3722 و 3/ 125 حديث 4598 مجمع الزوائد: 3/ 421 حديث 5089 و 7/ 477 حديث 12054؛ گفتنى است ذهبى در تلخيص المستدرك به صحت اين حديث بنابر شرط بخارى و مسلم تصريح مى‏كند.
(2). ناگفته‏هايى از حقايق عاشورا: 80.
(3). انساب الاشراف: 3/ 55، مقاتل الطالبيين: 60 و 80، شرح نهج البلاغه: 16/ 49.
(4). الاغانى: 16/ 209، تاريخ طبرى: 3/ 202؛ الاستيعاب: 2/ 829، اسد الغابة: 3/ 336.
(5). تاريخ طبرى: 3/ 249.
(6). الفتوح: 4/ 335، الكامل في التاريخ: 3/ 506.
(7). فتح البارى: 13/ 70.
(8). صحيح بخارى: 6/ 2603 حديث 6694.
(9). تاريخ الاسلام: 5/ 274.
(10). ارشاد السارى: 10/ 199.
(11). ابن عربى از فقها و محدثان سنّى است. وى تأليفاتى دارد كه از جمله مى‏توان به سه كتاب آيات الاحكام، شرح بر صحيح ترمذى و العواصم من القواصم اشاره كرد. مبانى وى در كتاب العواصم من القواصم در راستاى تقويت عقايد نواصب است از اين رو وهابيان اين كتاب را با پاورقى و اضافات چاپ و نشر كرده‏اند.
(12). العواصم من القواصم: 232.
(13). همان: 245.
(14). در مباحث بعدى معناى لغوى واژه «بيعت»، «بيعت» در اسلام و آثار و لوازم بيعت مطرح و بررسى خواهد شد.
(15). فتح البارى: 5/ 24.
(16). ر. ك: طبقات ابن سعد: 4/ 149: كان ابن عمر يقول لا أقاتل في الفتنة وأصلّي وراء من غلب.
(17). شرح نهج البلاغة: 13/ 242.
(18). تاريخ دمشق: 12/ 123.
(19). الاستيعاب: 3/ 952: 1612، اسد الغابة: 3/ 240: 3080.

#کتاب_جواهر_الكلام_في_معرفة_الإمامة_والإمام، جلد‏1، صفحه 243
#اثر_ارزشمند_آیت_الله_سیدعلی_حسینی_میلانی
🔖https://t.me/joinchat/AAAAADvZDjmDp3FIkLTIvA