www.Persian-Star.org">

امروزه در اکثر جوامع بشری ثابت شده که با نگاه به رانندگی هر فرد میتوان به میزان سطح فرهنگ، تربیت، گذشت، شخصیت و آرامش آن فرد پی برد. اما وضعیت رانندگی در ایران میزان توسعه یافتگی ما ایرانیان را پیش از هر چیز به نمایش می گذارد. در اتومبیل که می نشینیم گویی تنها پلیس و برگه جریمه است که می تواند تا حدودی ما را از تخلف بازدارد در غیر اینصورت همه ما بالقوه آماده ی تخلفات مختلف هستیم. اشتباه نشود من نمی گویم ما ایرانی ها بد رانندگی می کنیم. هرگز، خیلی هم دست به فرمان مان خوب است اما بعضی چیزها هستند که شاید در موقع رانندگی نادیده گرفته می شوند ...

نمی فهمیم عصبانی هستیم یا می فهمیم و اهمیت نمی دهیم

www.Persian-Star.org">

همه ما این تجربه را داشته ایم که خودرویی از پشت نزدیک می شود و با سماجت به سپر عقب می چسبد. متقابلا بسیاری از ما هم چنین کرده ایم؛ سپر به سپر خودروی جلویی رفته ایم؛ از روی عصبانیت و لجبازی یا به خاطر عجله. تحقیقات نشان می دهند رانندگان جوان که شور و هیجان بیشتری دارند و عملگرا هستند، بیشتر ممکن است با عصبانیت پشت فرمان بنشینند و آنچه جالب است که مجازات یا جریمه های ارتکاب به چنین خلافی این رانندگان هنجارشکن را اصلا نمی ترساند.

تصور اشتباه از ایمنی

رانندگی پس از یادگیری خیلی زود به عملی خودکار تبدیل می شود و بعد به مرور زمان می توانیم حرکات دیگر رانندگان را پیش بینی کنیم. این توانایی ممکن است به این توهم منجر شود که می توانیم رانندگان دیگر را کنترل کنیم. یک خطای معمول در این حالت نحوه قضاوت در مورد سرعت رانندگی است: ما محاسبه می کنیم که رانندگی با سرعت بالا چقدر موجب صرفه جویی در وقت می شود، اما این را محاسبه نمی کنیم که عدم رعایت فاصله ایمن با خودروی جلویی چه خطراتی در پی دارد. مسئله این است که محاسبه سود و زیان رانندگی با سرعت بالا پیچیده تر از اینها است و به این سادگی به ما الهام نمی شود.

فراموش می کنیم دیگران هم انسان هستند

www.Persian-Star.org">

وقتی کسی در پیاده رو ناگهان سر راهمان سبز می شود یا چرخ خریدش در یک فروشگاه ناگهان به چرخ خرید ما برخورد می کند، واکنش طبیعی یک عذرخواهی و عبور از ماجرا است. اما در رانندگی چنین رفتاری معمولا به سرعت طرفین را خشمگین می کند و در برخی موارد به یک مسابقه عصبی رانندگی منجر می شود. پژوهشگران ثابت کرده اند که اغلب ما وقتی پشت فرمان می نشینیم فراموش می کنیم رانندگان و عابران هم مثل ما بشرند. آنها می گویند این نوع از دست رفتن کنترل اعصاب در برخی اوقات شبیه رفتار ما در فضای مجازی است.

برخورد عصبی با رانندگانی در "موقعیت ضعیف تر"

www.Persian-Star.org">

تناقض جالب آنجاست که اگرچه فراموش می کنیم بقیه رانندگان هم انسان هستند، باز هم بر اساس موقعیت اجتماعی عمل می کنیم. دهه ها بررسی نشان می دهد که بوق های عصبی ممتد، حرکت سپر به سپر و دیگر رفتارهایی از این دست بیشتر از سوی کسانی سر می زند که فکر می کنند به نسبت سایرین راننده بهتری هستند. آنچه به خصوص عجیب به نظر می رسد این است که چنین قضاوت هایی خیلی ساده به نوع خودروی دیگران، بی هیچ شناختی از راننده آن ها، بستگی دارد. رانندگان خودروهای بزرگ معمولا خودروهای کوچک و رانندگان خودروهای نو رانندگان خودروهای کهنه را ناشی فرض می کنند. طبق نتایج بررسی ها رانندگان خودروهای گران قیمت معمولا با عابران پیاده رفتار بدتری دارند.

فکر می کنیم هرچه را در اطرافمان رخ می دهد می بینیم

آنچه حواس ما در یک آن درمی یابند بسیار بیشتر از توان پردازش مغز ما است، اما اغلب نمی پذیریم که به همین دلیل حجم عظیمی از اطلاعات را از دست می دهیم. این انکار هنگام رانندگی معمولا حس کاذبی از امنیت ایجاد می کند که بسیار خطرناک است. روان شناسان آزمون های بسیاری برای اثبات این ناتوانی ارائه کرده اند. اگر باور ندارید که حواستان چطور ممکن است اشتباه کند، این آزمون ها را در اینترنت بیابید و انجام دهید. نتایج شما را شوکه خواهد کرد.

نسبت دادن خطای دیگران به توانایی شان

 

به طور کلی، ما انحراف از مسیر خودروی دیگر یا رفتارهای خطرناک دیگران هنگام رانندگی را کمتر به حساب موقعیت آنها می گذاریم. روان شناسان چنین عادتی را "خطای بنیادی توصیف" می نامند، به این معنی که ما خطای دیگران را فورا به حساب شخصیت یا توانایی آنها می گذاریم. مثلا : عجب احمقی است! یا چقدر ناشی است! درحالی که همیشه برای خطای خود عذری داریم. مثلا : این جاده واقعا افتضاح است! یا خیلی دیرم شده.

اعتماد به نفس کاذب در مورد توانایی خودمان

www.Persian-Star.org">

اگر فکر می کنید جدا راننده ماهری هستید، محاسبه تان احتمالا اشتباه است. ۸۰ تا ۹۰ درصد رانندگان فکر می کنند مهارتشان در رانندگی از میانگین جامعه بالاتر است. واقعیت اما آن است که هرچه این تصور نزد ما قوی تر باشد، احتمال خطا بودنش هم بیشتر است. عکس این فرض هم صادق است: شاید آن قدرها هم که فکر می کنید راننده بدی نباشید، اما مزیت طرز فکر دوم دستکم این است که آهسته تر و محتاط تر می رانید.

وقتی تنها هستیم بدتر می رانیم

www.Persian-Star.org">

وقتی در خودرو تنها هستیم و رانندگی می کنیم، احتمال اینکه بی ملاحظه، با عجله یا عصبی رانندگی کنیم بیشتر است. دلیل این تغییر رفتار به نسبت وقتی که کسی کنار دستمان نشسته هنوز کاملا مشخص نیست؛ شاید اصلا از این تغییر رفتار آگاه نیستیم یا برداشت دیگران از رفتارمان برای ما مهم است.

استفاده از هندزفری هنگام رانندگی خطری ندارد
 

در بسیاری از کشورها از جمله ایران استفاده از گوشی تلفن همراه هنگام رانندگی ممنوع است، اما در برخی مانند بریتانیا استفاده از هندزفری ممانعتی ندارد. این مثال واضحی است از عقب ماندن قانون از علم: شواهد نشان می دهند خطر استفاده از هندزفری هنگام رانندگی کمتر از استفاده از گوشی نیست. مساله دست گرفتن گوشی نیست، بلکه از دست رفتن تمرکز بر رانندگی به دلیل متمرکز شدن بر موضوع مکالمه تلفنی است، حتی اگر هنگام صحبت دستمان به فرمان باشد و چشممان به جاده.

رانندگی کار ساده ای است

برخلاف آنچه به نظر می رسد رانندگی یکی از پیچیده ترین اعمال روزانه در زندگی ما است و رانندگی صحیح و ایمن به عوامل بسیاری چون مهندسی راه، مهندسی ترافیک، قوانین درست راهنمایی و رانندگی و کارکرد درست مغز پیچیده انسان است. بنابراین اگر از این به بعد پشت فرمان بودید و حسی از خشم، سرخوردگی یا لجبازی بر شما غالب شد، یک بار هرآنچه را اینجا خواندید مرور کنید تا بفهمید به کدام یک دچار شده اید.