حلاليت طلبيدن از خانواده

آن شب، تيمسار از همدان با همسرش در مكه تماس گرفت. خانم بابايي - كه به شدت هيجان زده بود - پرسيد: «عباس! چه وقت مي‏آيي!... من چشمم به در دوخته شده». او به آرامي گفت: «خاطر جمع باشيد كه من عيد قربان پيش شما خواهم بود». گفتگوي او با همسرش چند دقيقه‏اي ادامه داشت. در پايان، عباس، حلاليت طلبيد و تماس قطع شد. لحظه‏اي نگذشته بود كه ناگهان رنگ از رخسار خانم بابايي پريد و با صدايي لرزان با خود گفت: «واي! اين چه حرفي بود كه او گفت، براي چه حلاليت مي‏طلبيد؟». دستهايش را به سوي آسمان بلند كرد و ملتمسانه گفت: «خدايا! خدايا! عباس را حفظ كن». آنگاه به تلخي گريست.

خاطره‏اي از گودرزي (راننده‏ي شهيد بابايي)

سحرگاه آن شب، شهيد بابايي همراه محافظ و راننده‏اش از همدان عازم تهران شد. به محض حركت، به خاطر خستگي، به خواب رفت.

گودرزي (راننده‏ي شهيد بابايي) تعريف مي‏كند كه: مسافتي از راه را طي كرده بوديم كه ناگهان عباس از خواب پريد. نگاهي به اطراف كرد همه جا را تاريك ديد. سپس دستي بر سر كشيد و لبخندي زد. از داخل آيينه نگاهي به او كردم و گفتم: «چرا مي‏خندي؟». آهي كشيد و گفت: «چيزي نيست، خواب ديدم». گفتم: «خير است ان شاء الله».

او بي‏آن كه چيزي بگويد، يك عدد گلابي از داخل پاكت برداشت و به من داد و گفت: «بيا بالامجان بخور». من نگاهي به او كردم و گفتم: «پس چرا خودت نمي‏خوري؟». گفت: «مي‏خورم، اول شما كه خسته هستي بخور».

در طول راه، تيمسار را زير نظر داشتم، پرسيدم: «شما چرا همش به من تعارف مي‏كنيد ولي خودتان چيزي نمي‏خوريد»، گفت: «به فكر من نباش، بخور، نوش جانت». از لحن گفته‏هايش پيدا بود كه خيلي خوشحال است. چشمانش را بر هم نهاد و آرام در زير لب به نجوا پرداخت. وقتي جلو ساختمان معاونت عمليات رسيديم، عباس از اتومبيل پياده و وارد ساختمان شد. به عقب برگشتم، چشمم به پاكت ميوه افتاد، ديدم او حتي يك عدد از آن ميوه‏ها را هم نخورده است.

صبح زود، تيمسار بابايي وارد دفتر معاونت عمليات شد و به آجودان گفت: «پرونده‏ي خلبان اغناميان را بياوريد».

پرونده را كه آوردند، صفحه‏ي اول آن نامه‏اي در مورد درخواست وام بود. آن را امضا كرد و به آجودان گفت: «در مورد وام آقاي اغناميان سريعا اقدام كنيد». آنگاه ادامه داد: «از قول من عذرخواهي كنيد و بگوييد كه زودتر از اين نتوانستم تقاضايش را برآورده كنم».

آنگاه خداحافظي كرد و از اتاق خارج شد. او آن روز همه‏ي كارهايي را كه لازم بود انجام بدهد، انجام داد. سپس به منزل رفت و با مادر همسر و فرزندانش: سلما، حسين و محمد خداحافظي كرد.

گودرزي (راننده‏ي تيمسار بابايي) مي‏گويد: «آنگاه رو به من كرد و گفت: «آقاي گودرزي! شما تشريف ببريد استراحت كنيد كه ان شاء الله بعد از عيد قربان برگرديد». سپس مرا در آغوش گرفت و گفت: «اگر از من بدي يا قصوري ديدي، حلالم كن».

گفتم: «مگر مي‏خواهيد به كجا برويد؟». دستي بر سر كشيد و پاسخ داد: «خوب ديگر هيچ كسي از يك ساعت بعد خود هم خبر ندارد»

ديدار با پدر و مادر

چند ساعت گذشت. او همراه «موسي صادقي» به سوي قزوين به راه افتادند. وقتي به قزوين رسيدند نيمه‏هاي شب بود. عباس در مقابل منزل پدرش پياده شد و مثل هميشه با انگشت، ضربه‏اي به شيشه‏ي پنجره‏ي كوچكي - كه كنار در بود - زد. لحظاتي بعد مادرش در را باز كرد. پس از روبوسي، به مادر گفت: «آقاجان خوابه؟». مادر پاسخ داد: «آره پسرم! خوابه». مي‏خواهم بيدارش كنم. مادر گفت: «بگذار وقت نماز كه بيدار شد او را مي‏بيني». گفت: «نه مادر! بايد زودتر حركت كنم، نمي‏توانم بمانم؛ يك مأموريت مهم دارم». بر بالين پدر رفت. نگاهي به صورتش انداخت. سپس خم شد و گونه‏هايش را بوسيد. «حاج اسماعيل» چشمانش را باز كرد و گفت: «عباس جان! آمدي؟» او گفت: «ولي بايد زود برگردم؛ مأموريت مهمي دارم». پدر گفت: «ولي عباس جان! ما روز عيد قربان تعزيه داريم، براي تو هم نقش گذاشته‏ايم، بايد اين جا باشي». گفت: «باشد پدر جان! پس نقش كوچكي برايم بگذار، ان شاء الله عيد قربان مي‏آيم».

وداع با پدر و مادر

پس از ساعتي، عباس با پدر و مادر خداحافظي كرد و رفت. وقتي ماشين حركت كرد، او چند مرتبه برگشت و پشت سر را نگاه كرد.

اتومبيل در انحناي كوچه از نظر ناپديد شد. مادر كه مضطرب و پريشان به نظر مي‏رسيد، رو به حاج اسماعيل كرد و گفت: «عباس را هيچ وقت موقع خداحافظي اين طور نديده بودم، دلم براي او شور مي‏زند». حاج اسماعيل لبخندي زد و گفت: «دلواپس نباش زن! خدا پشت و پناهش»، مادر هم تكرار كرد: «خدا پشت و پناهت پسرم! يا حسين! عباسم را به تو مي‏سپارم!»، آنگاه قطره‏ي اشكي بر گونه‏اش غلتيد.

خواندن دعا

اتومبيل، شهر را پشت سر گذاشت. عباس كتابچه‏ي دعا را از جيب درآورد و مشغول خواندن دعا شد. ساعتي گذشت. به موسي صادقي - كه در حال رانندگي بود - گفت: «من كمي مي‏خوابم، اگر خسته شدي بيدارم كن».

چند دقيقه‏اي نگذشته بود كه صداي فرياد او در خواب، موسي صادقي را وحشت‏زده كرد. او علت فرياد را پرسيد. عباس - در حالي كه دست بر سر و روي خود مي‏كشد - گفت: «ببخشيد آقا موسي! خواب ديدم».

ساعت چهار صبح بود كه به پايگاه هوايي همدان رسيدند و تيمسار تا شب، چند عمليات پروازي داشت.

شب، «عظيم دربندسري» از همرزمان تيمسار هر چه كوشيد تا بخوابد نتوانست. با خود گفت: «امشب چه شب اسرارآميزي است، چرا اين قدر كلافه‏ام؟»، برخاست و به طرف اتاق عمليات رفت؛ وقتي پشت در اتاق رسيد، صداي عباس در گوشش پيچيد:

(ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هديتنا و هب لنا من لدنك رحمة انك أنت الوهاب) (بار پروردگارا! پس از آن كه ما را هدايت كردي، دلهاي ما را به باطل مايل مكن و از جانب خود بر ما رحمت فرست كه تو بسيار بخشنده‏اي (آل‏عمران: 8))

(... ربنا اغفر لنا ذنوبنا و اسرافنا في أمرنا و ثبت أقدامنا و انصرنا علي القوم الكافرين) (بار پروردگارا! به كرم خود از گناه و ستمي كه درباره خود كرده‏ايم، درگذر و ما را ثابت قدم بدار و بر قوم كافران، پيروزمان گردان (آل‏عمران: 147))

«عظيم» آرام در را باز كرد و در گوشه‏اي نشست. محو تماشاي عباس شد. چند دقيقه بعد، عباس سر برگرداند و با صدايي آرام و دلنشين گفت: «آقا عظيم! چرا نخوابيده‏اي؟».

درهم كوبيدن تأسيسات دشمن

روز جمعه 15 مرداد ماه سال 1366 و روز عيد قربان بود. تيمسار همراه با «سرهنگ نادري» براي آخرين پرواز، سوار بر هواپيما شدند. هواپيما پس از مانوري در آسمان، تأسيسات دشمن را مورد هدف قرار داد. با اصابت بمبها كوهي از آتش به آسمان زبانه كشيد. صداي تيمسار در كابين پيچيد: «الله‏اكبر! الله‏اكبر! الله‏اكبر!»، مي‏رويم به طرف نيروهاي زرهي دشمن. چند لحظه بعد، باران گلوله و راكت بر سر نيروهاي دشمن باريدن گرفت. وقتي تيرباران به پايان رسيد، تيمسار گفت: «محمد آقا! برمي‏گرديم».

سرهنگ نادري ساكت بود. چند لحظه بعد صداي عباس فضاي كابين را پر كرد. او اين مصراع از تعزيه‏ي مسلم را زمزمه مي‏كرد: «مسلم سلامت مي‏كند يا حسين!».

ناگهان صداي انفجار مهيبي همه چيز را دگرگون كرد. او در يك لحظه احساس كرد كه به دور كعبه در حال طواف است؛ با صداي نرم و آرام گفت: «لبيك اللهم لبيك، لبيك لا شريك لك لبيك...». و آخرين حرف، ناتمام ماند.

خاطره‏اي از دادپي (يكي از دوستان شهيد بابائي)

«دادپي»، (يكي از خلبانان و دوستان تيمسار بابايي) مي‏گويد: «عاشقان كعبه در حال طواف بودند، صداي اذان در فضا پيچيد. ناگهان بر جاي خود ميخ‏كوب شدم و با چشماني شگفت‏زده عباس را ديدم كه احرام بسته. سراسيمه صف زائران را شكافتم تا خود را به او برسانم؛ ولي هر چه گشتم او را نيافتم».

سخني از همسر شهيد بابايي

همسر تيمسار بابايي مي‏گويد: «آن روز در مكه، هنوز ركعت دوم نماز را تمام نكرده بودم كه احساس كردم در دلم طوفاني برپا شده. لحظه‏اي چشمانم سياهي رفت؛ ولي بر خود مسلط شدم. ناخواسته اشك جلو چشمانم را سياه كرد».

آخرين پرواز

سرهنگ نادري، درد شديدي در ناحيه پشت و بازويش احساس كرد و گيج شده بود، نمي‏دانست بايد چه كند. آخرين تلاش خود را به كار گرفت و هواپيما را فرود آورد. با وجود ناتواني بسيار، از كابين خارج شد. او در حالي كه با قدمهاي لرزان از هواپيما فاصله مي‏گرفت، نگاهي به كابين شكسته‏ي عباس انداخت.

يكي از دوستان خلبان، به نادري نزديك شد. سرهنگ نادري نگاهي به اطراف و سپس نگاهي به هواپيما كرده، خود را در آغوش آن دوست انداخت و به شدت گريست. «سرگرد بالازاده» اولين كسي بود كه خود را به كابين هواپيما رساند. با شتاب از هواپيما بالا رفت. لحظاتي بعد در جلو نگاه ماتم‏زده‏ي حاضران، با دست بر سر خود كوبيد و فرياد زد: «عباس داخل كابين است»، آخرين كلام مؤذن در فضاي باند پيچيد: «الله‏اكبر... الله‏اكبر».

در لحظه‏هاي اذان ظهر عيد قربان، پيكر پاك تيمسار بابايي روي دستها تشييع شد و با آمبولانس به بيمارستان پايگاه انتقال يافت. (پرواز تا بي‏نهايت (حكايتهاي كوتاه از رادمردي بزرگ)، سرهنگ علي‏اكبر... و [ديگران]، تهران، انتشارات عقيدتي سياسي نيروي هوايي ارتش، 1374، ص 239 (با تصرف و تلخيص))

راوي: يكي از نزديكان شهيد بابايي و همسر ايشان