مراسم ختم یا شوی لباس؟!

خبر درگذشت یکی از آشنایان را دریافت کرده ایم در نهایت تأسف و تأثر می رویم که به خانواده متوفی تسلیت عرض کرده  و این لحظات دشوار را کنارشان باشیم ، آدرس را می گیریم و راهی می شویم به محل مورد نظر که می رسیم ، چند مرد شیک پوش و اتو کشیده را می بینم که جلوی در ایستاده اند ، در نهایت آراستگی حضار را راهنمایی می کنند...

 عکس بزرگی از مرحومه را جلوی در ورودی گذاشته اند ، عکسی که هفت قلم آرایش دارد و با نور پردازی و روتوش چندبرابر خود مرحومه زیبا شده است .

تاج گلهایی که آشنایان فرستاده اند تمام پیاده رو را پر کرده است به گونه ای که عبور و مرور مردم به سختی انجام می گیرد ، ماشین ها دوبل پارک شده اند و خیابان هم بند آمده است ، خانم ها آرایش کرده با موهای رنگ شده و شالی از حریر نازک در نهایت خونسردی با آقایان در حال صحبت هستند و گاه هم اشک گوشه چشم خود را با دستمال پاک می کنند .

مداح مجلس هم از کرامات و  فضایل اخلاقی مرحومه می گوید از اخلاقیات و ارزش های آن مرحوم جوری صحبت می کند که نعوذبالله تصور می کنی طرف معصوم بوده است .

این ها شرحی است از مجالس ختم و عزای ما ، مجالسی که تفاوتش با عروسی های ما فقط در جابجایی رنگ سیاه و سفید است .

گاه در این مجالس دیده می شود که خانواده شخص متوفی گویی در یک آن به همه محرم می شوند ، غریبه ها برای نشان دادن غم و اندوه خود خانواده مرحوم را در آغوش می فشارند .

قبلا در مراسم ختم بعد از تلاوت قرآن می گفتند همه با هم فاتحه ای نثار روح مرحوم یا مرحومه کنیم و الان تلاوت قرآن جایش را به پخش موسیقی آرام و به اصطلاح غمگین داده است ، و به جای قرائت یک فاتحه ، مردم را دعوت به یک دقیقه سکوت می کنند این سکوت چه دردی از مرده دوا می کند ؟

موضوع دیگری که در این مجالس به چشم می خورد و خیلی هم آزار دهنده است این است که همه چیز در این مجالس مهم است به جز شخص متوفی، افراد به جای اینکه به فکر او و وحشت شب اول قبرش و رساندن خیری به وی باشند در صدد نمایش داشته های خود هستند.

سعی می کنند مراسم عزا را هر چه با شکوهتر و همراه با غذاهای رنگارنگ در تالارهای آن چنانی برگزار کنند، و به جای زنده کردن یاد عزیزشان، یاد مردم عصر جاهلیت را زنده کرده و گرامی می دارند.

امام صادق (علیه السلام) می فرماید: ”‌غذا خوردن نزد مصیبت دیدگان از رفتار و کردار زمان جاهلیت است و سنت اسلامی آن است که غذای آنان از سوی دیگران فراهم شود، همان گونه که پیامبر(صلی الله علیه و آله) در مورد جعفر بن ابی طالب، چنین رفتاری را در پیش گرفت”‌‌.(حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة،  ج 3، ص ص 237، ح 3504) 

اگر شیوه پیامبر بزرگ ما آن بوده این میزهای رنگارنگ، تاج گل هایی که خیابان را پر می کند، دیس های شربت و شیرینی و ... از کجا آمده است، این فرهنگ را ما از کی آموخته ایم؟ به سفارش کدام دین این کارها را می کنیم؟

یک هشدار به بانوان محترم

در مجالس ختم و عزای آشنایان شاهد رفتارهای ناشایستی از برخی خانم ها هستیم، کسانی که این مجالس را با سالن مد و شوی لباس اشتباه گرفته اند، به طرزی لباس می پوشند و خود آرایی می کنند که  گویی هفته هاست منتظر چنین روزی بوده اند و برای شرکت در این مجلس برنامه داشته اند، که این چنین با آرایش و لباس های تجملاتی دستکش ها و شال های تور و ... خود را آراسته اند.

متأسفانه این قبیل بانوان در مراسم هیئت های عاشورا و عزاداری ابا عبدالله الحسین علیه السلام هم ذره ای ملاحظه مجلس را نمی کنند، بارها و بارها مشاهده کرده ام که در تمام طول مجلس از جنس لباسشان رنگ مو و جواهراتی که آویزان خود کرده اند صحبت می کنند و متوجه نیستند که شاید در این جمع کسی باشد که بخواهد در سکوت برای امام عزیزش اشک بریزد.

این رفتارهای ما واقعا چه سودی به حال شخص متوفی دارد، منظور ما از حضور در این مجالس چیست؟ آیا متوجه نیستم که بستن راه مردم با تاج گل ها و بند آوردن خیابان ، به نمایش گذاشتن عکسی بی حجاب و با آرایش از مرحومه، نشر دادن دروغ در فضایل اخلاقی وی نه تنها پسندیده نیست بلکه وزر و وبالی می شود بر این نو مسافر آخرت که به اندازه کافی در حال اضطرار هست و هر چقدر هم مۆمن و مراقب بوده است باز هم نیاز به کمک های ما با دعا و طلب آمرزش و تلاوت قرآن دارد.

از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل است: ”‌هر که اندوهناکی را تسلیت گوید، خداوند در روز قیامت به او احترام کرده، لباس زیبایی را بر او خواهد پوشاند”‌‌.[حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، ج 3، ص 213، ح 3435، مۆسسة آل البیت، قم، 1409 هـ ق]

آیا وقتی خانواده عزادار ما را با این ظاهر ببیند خوشحال می شوند؟ واقعا چه احساسی به آن ها دست می دهد؟ لحظه ای خود را به جای آن ها بگذاریم، آیا ما دوست داریم در مجلس ختم ما هم دیگران این گونه رفتار کنند؟ 

برای متوفی چه کنیم؟

خوب است بدانیم که نه این سالن های شیک و مجلل و نه آن میزهای غذا با انواع غذاها هیچ کدام ذره ای به درد متوفی نمی خورد، کسی که تازه این دنیا را ترک کرده و اسیر خاک و دنیای آخرت شده است به هر خیری که از جانب ما به او برسد بسیار محتاج است، هر چه تعداد شرکت کنندگان در مجلس ختم او بیشتر باشد پسندیده است و چقدر خوب می شود که همه این شرکت کنندگان با تلاوت قرآن، آمرزش خواهی برای متوفی و خیرات  روح  او را شاد کنند. 

بهترین هدیه برای متوفی

از بهترین آداب مجالس عزا هدیه اعمال نیک از قبیل قرائت قرآن، ذکر صلوات، دعا و طلب رحمت و مغفرت و گریستن بر مصائب اهل بیت(علیهم السلام)، برای روح متوفی است. از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «مردگانتان را که در قبرها آرمیده اند از یاد نبرید. مردگان شما امید احسان شما را دارند. مردگان شما زندانی هستند و به کارهای نیک شما رغبت دارند. آنها خود، قدرت انجام کاری را ندارند، شما صدقه و دعائی به آنها هدیه کنید.» [ یزدی، شیخ حسن بن علی، انوار الهدایة، ص 115، چاپخانه نعمان، نجف.] 

فاطمه محمدی بیده               

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

شادی ارواح طیبه شهدا از صدراسلام تا به امروز،امام شهدا، فرزندان امام ،
شادی روح همه گذشتگان بد وارث و بی وارث ، اموات خودتون و منیبای عزیز
رحمه الله من یقرأ ،فاتحة مع اخلاص مع صلوات

یا زهرا سلام الله علیها