................................................................................................................................................

دقت در انتخاب همسر یکی از مسائلی است که گاه باعث تغییر مسیر زندگی افراد خواه مثبت و خواه منفی می گردد و بی شک اگر این انتخاب براساس سفارش های و معیارهایی که از جانب خداوند متعال و ائمه اطهار (ع) توصیه شده است، صورت پذیرد، عاقبت و نتیجه ی بهتری را در پی خواهد داشت.

تدین و دینداری

یکی از مهم ترین ملاک های همسر خوب از دیدگاه قرآن «ایمان» است. قرآن می فرماید: (الخَبیثاتُ لِلخَبیثینَ وَ الخَبیثُونَ لِلخَبیثاتِ وَ الطَّیباتِ لَلطَّیِبینَ وَ الطَّیِبُون لِلطَیّبات...)؛ زنان خبیث و ناپاک از آنِ مردان خبیث و ناپاک اند و مردان ناپاک نیز به زنان ناپاک تعلق دارند و زنان طیب و پاک از آنِ مردان طیّب و پاک و مردان پاک و طیّب آنِ زنان پاک و طیب اند.» (نور: آیه 26)

کسی که پای بند به مسایل دینی نمی باشد، تضمینی وجود ندارد که پای بند رعایت حقوق همسر و ادامه زندگی مشترک نیز باشد و بی شک اگر یکی دیندار و دیگری بی دین باشد، زندگی آنان روی سعادت را نخواهد دید.

سعادت بدون دیانت محال است. اگر هر دو بی دین باشند، باز تضمینی وجود ندارد که رعایت حقوق یکدیگر را بنمایند. البته منظور از دینداری و  تدین این است که پای بندی به اسلام داشته باشند و اسلام را با جان و دل پذیرفته و در عمل به آن کوشا باشند، نه تدین سطحی و بی ریشه و بی عمل. از این رو حضرت محمد (ص) به شخصی که قصد ازدواج را داشت، فرمودند: «عَلیکَ بِذاتِ الدین؛ بر تو باد که همسر دیندار بگیری».

در مورد دیگری نیز فرمودند: کسی که با زنی به خاطر ثروتش ازدواج کند، خداوند او را به حال خودش وا می گذارد و کسی که فقط به خاطر زیبایی با زنی ازدواج کند، در او امور ناخوشایند خواهد دید. کسی که به خاطر دین و ایمانش با او ازدواج کند، خداوند همه آن امتیازات را برایش فراهم خواهد کرد.

اخلاق اسلامی

از ویژگی های لازم و اساسی برای همسر اخلاق نیکو است. منظور از اخلاق خوب تنها خنده رویی و خوش خلقی نیست، بلکه به معنای اخلاق اسلامی داشتن و نفس را تهذیب و پاک نمودن است.

پیامبر (ص) در این باره بیان داشته اند: اذا جاءَکُم مَن تَرضَونَ خُلقَه وَ دِینَه فَزوَّجوُهُ وَ اِن تَفعَلوا تَکُن فتنة، فِی الارضِ وَ فَسادٌ کبیرٌ؛ با کسی که اخلاق و دینش مورد پسند باشد، ازدواج کنید. اگر چنین نکنید، فتنه و فساد بزرگی در زمین به وجود خواهد آمد.

همچنین آمده است روزی فردی از امام رضا (ع) سؤال کرد: برای دخترم خواستگاری آمده که بداخلاق است. آیا دخترم را به او بدهم؟ حضرت فرمود: لاتزوَّجه اِن کانَ سیِئَی الخُلق؛ اگر بد اخلاق است، دخترت را به او نده.

شرافت خانوادگی

منظور از شرافت خانوادگی، شهرت و ثروت و موقعیت اجتماعی نیست، بلکه منظور نجابت و پاکی و تدین خانوادگی طرفین است، زیرا ازدواج با یک فرد مساوی است با پیوند با یک خانواده و فامیل و ایجاد یک نسل. در ازدواج و انتخاب همسر معقول نیست که انسان بگوید: من می خواهم با خود این فرد زندگی کنم و کاری به کار خانواده اش ندارم. لذا پیامبر (ص) در این باره فرموده اند: اُنظُر فی أَیَّ شَیءٍ تَضَعُ وَلَدکَ فَاِنَّ العِرقَ دَساسٌ؛ نیک بنگر که فرزندت را در کجا قرار می دهی، زیرا نطفه و خصوصیات ارثی تو، خواه ناخواه منتقل می شود و تأثیر می گذارد؛ و نیز بیان می دارند: بنگرید چه کسی را به همسری برمی گزینید، زیرا فرزندان، شبیه و مانند دایی هایشان می شوند.

همچنین رسول مکرم اسلام در کلامی گرانسنگ فرموده اند: ایّاکُم وُ خَضَراء الدَمَنِ قیل یا رَسوُلَ اللهِ: وَ ما خَضراءُ الدَمَنِ؟ قال: اَلمَرأة الحَسناء فی مَنبِتِ السَّوء؛ از سبزه های قشنگی که روی مزبله ها سبز می شود، پرهیز کنید. پرسیدند: مقصودتان چیست؟ فرمود: زن زیبایی که در خانواده ناپسندی رشد کرده باشد همانگونه که قرآن کریم می فرماید: وَالطَّیبات لِلطَّیبینَ والطَّیبونَ لِلطَّیّباتِ؛ زنان پاک لایق مردان پاکند و مردان پاک شایسته زنان پاک هستند (نور: آیه 26) و نیز می فرماید: فَانکِحوا ما طابَ لَکُم مِن النّساء؛ پس با زنان پاک ازدواج کنید. (نساء: آیه 3).

منابع:

1- شیخ حرعاملی. وسائل الشیعه، ج14: 30، 31، 51؛ ج20: 48.

2- علامه مجلسی. بحارالانوار، ج100: 235.