«استمناء» (خود ارضایی) یعنی این که انسان با خودش کاری کند که از او منی بیرون بیاید و دارای انواعی است؛ مثل بازی کردن با دست، گوش کردن به سخن و صدای زن نامحرم، رد و بدل کردن حرف های عاشقانه، در خیال آوردن و فکر کردن به مسائل شهوت انگیز؛ از نظر اسلام اگر کسی با اختیار یکی از این اعمال را به قصد خروج منی انجام دهد و منجر به خروج منی بشود، استمنا و حرام است. [1]

اما دلیل حرمت استمناء، آیاتی از قرآن مجید است  که ضمن بیان صفات مؤمنین و صفات اهل بهشت، می فرماید: «و آنها که دامان خویش را (از بى‏عفّتى) حفظ مى‏کنند، جز با همسران و کنیزان (که در حکم همسرند آمیزش ندارند)، چرا که در بهره‏گیرى از اینها مورد سرزنش نخواهند بود! و هر کس جز اینها را طلب کند، متجاوز است! » [2] فقها و مفسرین از این آیات حرمت استمناء را استفاده کرده اند  چرا که «استمناء» نیز بهره گیری جنسی از غیر راه هایی است که در آیه مجاز شمرده شده است. علاوه بر این دو آیه روایات زیادی از ائمه معصومین(ع)  داریم  که دلالت بر حرمت استمناء دارد. از این عمل در روایات با عناوین و اسامی مختلفی مثل دلک (مالیدن آلت با دست )،بازی با آلت (عَبِثَ بِذَکَرِهِ )، الْخَضْخَضَةِ، النَّاکِحُ نَفْسَهُ (ازدواج با خود) و نَاکِحُ الْکَفِّ (ازدواج با کف دست) تعبیر شده است. در این جا به چند روایت اشاره می کنیم:

1-امام صادق (ع) در باره مردی که با چهارپایان نزدیکی می کند یا از راه مالیدن آلت تناسلی با دست جنب می شود فرمود :این کارها و شبه آن زنا هستند .

2- امام صادق (ع) فرمود : مردی را پیش حضرت علی(ع) آوردند که با آلت خود بازی کرده (و به این طریق خود را ارضا می کرد)، حضرت آن قدر بر روی دست های او زدند که دستانش قرمز شد و سپس با بودجه بیت المال او را متأهل نمودند.

3- ابو بصیر گوید از امام صادق (ع) شنیدم که فرمود: خداوند در روز قیامت با سه گروه حرف نمی زند و به آنان نظر نمی کند و آنان را از گناهان پاکیزه نمی سازد و برای آنان عذابی دردناک است ، یکی از آن گروه کسانی هستند که با خود نکاح ( استمناء ) کرده اند.

5- از امام صادق (ع) در باره خضخضه"( استمناء با دست ) سؤال شد، در جواب فرمود: گناه بزرگی است که خداوند متعال در کتابش (قرآن) از آن نهی کرده است و کسی که چنین کاری را انجام دهد مثل این است که با خود ازدواج کرده باشد و اگر من بدانم که کسی این کار را انجام داده است با او غذا نمی خورم! سؤال کننده عرض کرد: ای پسر رسول خدا نهی خداوند متعال در کتابش را برای من بیان کنید ! حضرت فرمود: این آیه که می فرماید : کسی که از غیر این (راه های مجاز های شرعی برای نیاز های جنسی خود) استفاده کند ظلم کرده است... .

6-پیامبر اکرم (ص) فرمود: کسی که با کف دست خود ازدواج کند (استمناء با دست ) از رحمت خدا به دور است.

این بخشی از روایاتی است که به خوبی دلالت بر ناپسند بودن و حرمت استمناء و خود ارضایی دارد.

ضررهای استمناء

یکی از علت های این که اسلام چنین کاری را حرام کرده است ضرر های جسمی و روحی و روانی زیادی است که در این عمل وجود دارد و امروزه علم توانسته است بخشی از آن را کشف کند. علت های دیگر آن ممکن است در آینده کشف و روشن شود. [3] زیان های استمناء که امروزه به اثبات رسیده است را می توان در دو بخش خلاصه کرد:

الف. زیانهای معنوی

1- گناه استمنا موجب دوری انسان از خداوند می شود به گونه ای که در روز رستاخیز خداوند به آنها نه نگاه می نماید و نه با آنها سخن می گوید و از عطایا و بخشش های ویژه خداوند مانند اعطا روح پاکی و پاکیزگی محروم و بی بهره می شوند

2- به علت ارضاء ناقص و غیر طبیعی، بعد از ازدواج نیر غالبا امور زناشویی به طور طبیعی صورت نمی گیرد و گرفتارهای دیگر از این جهت در روابط بین زن و شوهر پیش می آید که به زندگی مشترک لطمه زده و شکست در زناشویی از عوارض آن است.

3-  گوشه گیری، یاس، بی تفاوتی نسبت به مسائل مهم حیاتی، غم و کدورت روانی از عوراض روحی دیگر آن است.

4- موجب رکود فکری، اختلال و ضعف حافظه و کاهش اراده می شود.

5-پیدایش سردرد و سر گیجه، سوت کشیدن گوش و ....

6. خستگی و فرسودگی دستگاه اعصاب.

7.زود رنجی و حساسیت در کوچکترین برخورد با دیگران.

ب. زیان های جسمی استمناء

1-مبتلایان به این عادت زشت در اثر عوارض روحی و جسمی حاصله، به تدریج تبدیل به افرادی ضعیف و ناتوان ، سرخورده، تنبل و مأیوس و دچار عقده های روانی می گردند و نسبت به دیگران نیز بدبین و در نوعی اضطراب و افسردگی به سر می برند.

2. تحریک زیاد هیپوتالاموس و در نتیجه تحریک افراطی غدد جنسی که سبب پرکاری نامتناسب آن ها می شود و بلوغ زود رس را به دنبال دارد.

3. تکرار زیاد این عمل به ضعف عمومی بدن و بالاخره پیری زود رس می انجامد.

4.به علت افزایش جریان خون در اعضای تناسلی، مغز و مراکز حساس دیگر مکرر دچار کاهش نسبی جریان خون می شود.

5. تخلیه های مکرر عصبی و عدم ارضاء در دراز مدت موجب ضعف عصبی و عوارض روحی می گردد.

6. ضعیف شدن بینایی و بی اشتهایی، ضعف استخوان و ناراحتی های مفصلی.

7. پیدایش کم خونی به ویژه در اثر تحریک مصنوعی و مداوم آلت تناسلی.

8. تورم کانال نطفه

9. تورم قسمت پایانی و عقب کانال ادرار

10. شل شدن عضلات تناسلی به گونه ای که قدرت نگهداری منی یا ادرار را از دست می رود.

نکته قابل توجه این است که گر چه زیان های بهداشتی استمناء بیان گردید، اما نمی توان گفت که علت حرمت آن، تنها به خاطر زیان هایی است که ذکر شد [4] ؛ بلکه ممکن است علت های معنوی و مادی دیگری داشته باشد که هنوز برای ما شناخته نشده است  زیرا به یقین می دانیم که احکامی که از جانب خداوند حکیم صادر شده همه بر اساس مصالح و مفاسد صورت گرفته است.