اگر دوره آخرالزمان را دوره سلطه فرهنگ شیطانی بنامیم، سخن به گزاف نگفته ایم؛ دوره ای که شاخص عمومی جهت گیری ها و حرکت ها به سمت اهداف، منویات و برنامه های شیطانی است. چند قرنی است، شعار « خدا مُرد» نیچه سرلوحه برنامه ریزی ها و استراتژی ها شده است؛ اما در این میان برخی از خلقیات و رفتارهاست که بیش از دیگر رفتارها و منش ها مورد اقبال و توجه قرار گرفته است. در اینجا نگاهی اجمالی به دنیای اطراف خود می اندازیم:
تفاخر
دیدیم شیطان در ابتدای نافرمانی خود در برابر خداوند چنین گردن کشید که من بهتر از اویم مرا از آتش آفریده ای و او را از گِل. این خُلق از اهم خلقیات آخر الزمانی مردم شده و افراد با تمام قوا به دنبال خود برتر نمایی در مقایسه با دیگران افتاده اند. آنچه در پی تکاثر و زیاده طلبی اتفاق می افتد و در واقع زمینه ساز ظهور رفتار زیاده خواهی در انسان می شود، گاهی خود حب دنیاست؛ ولی در بسیاری از موارد در مقایسه با داشته های دیگر و فخر فروشی به آنها معنا پیدا می کند. انسان ها زیاده خواه می شوند تا به دیگران فخر بفروشند که ما بیشتر از شما داریم و از این جهت بالاتر از شماییم.

حرص، زیاده خواهی و تکاثر
تکاثر یا زیاده خواهی در حالتی اتفاق می افتد که شخص بیش از آنچه را نیاز دارد، طلب و برای به دست آوردن آن تلاش کند. آسیب های ناشی از تکاثر به حدی است که یک سوره از قرآن به آن اختصاص یافته و درجایی دیگر نیز مصداق حیات دنیوی خوانده شده و چنین آمده:
« اعملوا انما الحیاه الدنیا لعب و لهو و زینه و تفاخر بینکم و تکاثر فی الاموال و الاولاد کمثل غیث اعجب الکفار نباته ثم یهیج فتراه مصفرا ثم یکون حطاما و فی الاخره عذاب شدید و مغفره من الله و رضوان و ما الحیاه الدنیا الا متاع الغرور؛
بدانید که زندگی دنیا، در حقیقت، بازی و سرگرمی و آرایش و فخرفروشی شما به یکدیگر و فزون طلبی در اموال و فرزندان است. [مثل آنها] چون مثل بارانی است که کشاورزان را رُستنی آن [ باران] به شگفتی اندازد. سپس [ آن کشت] خشک شود و آن را زرد بینی، آن گاه خاشاک شود و در آخرت [دنیا پرستان را ] عذابی سخت است و [مؤمنان را ] از جانب خدا آمرزش و خشنودی است و زندگانی دنیا جز کالای فریبنده نیست.»
مفهوم سرمایه با مجموعه تحولاتی که در پی رنسانس داشته بارزترین مصداق تکاثر است.
یکی از ویژگی های جالب دنیا که در آیات و روایات به آن اشاره شده اعتباری و غیر واقعی بودن دنیاست. با توجه به سلطه جدی فضای مجازی و سایبری بر زندگی ها در این روزها، زندگی های مردم سراسر زمین به سمت مجازی شدن پیش می رود و خودنمایی و زیاده طلبی ها در این عرصه معنی می شود. انسان ها تمام تلاش خود را می کنند که با چپاول اموال و ضایع کردن حقوق دیگران، دزدی و سرقت، آمیختن حلال و حرام، نپرداختن حقوق واجب، مانند خمس و زکات یا پرداختنی های لازم و موظف مانند صدقه، صرفاً به دنبال افزودن صفرهای حساب های خود در بانک ها هستند.

تنوع طلبی، مصرف زدگی و مدگرایی
یکی از روحیاتی که در قرآن، قوم بنی اسرائیل را با آن وصف کرده، تنوع طلبی است. در دوره ای که آنان با حضرت موسی(ع) در حال سفر از مصر بودند، خداوند به آنان مرحمت کرده و غذاهای بهشتی برای آنان از آسمان می فرستاد تا رنج کشیدن بار غذا را بر دوش تحمل نکرده و بتوانند سریع تر حرکت کنند. پس از مدتی، آنان در نهایت جسارت و صراحت به موسی (ع) گفتند: به خدا بگو ما نمی توانیم به یک غذا صبر و عادت کنیم از خدا بخواه برای ما عدس و پیاز بفرستد تا تنوع در آن ایجاد شود. این روحیه تنوع طلبی تا قرن ها اختصاص به یهود و بنی اسرائیل داشت تا اینکه با رنسانس، روال یهودی سازی جهان دنبال شد و این روزها فرهنگ قوم یهود مبنای تمام رفتارها و منش ها گشته است؛ بی آنکه بسیاری از ما متوجه آن باشیم.
روحیه تنوع طلبی را در میان ما جاری ساخته اند تا با مصرف گرایی ما چرخ صنعت و تولید آنان رونق بیشتری پیدا کند به این ترتیب ما نیز بیشتر از پیش در فرهنگ یهودی خداگریز، غوطه ور می شویم.

عنوان زدگی (حب جاه و برتری جویی نوین)
جاه طلبی از جمله خصایص و خلقیات شیطانی است که مبنای بسیاری مفاسد به شمار می آید. در زندگی مدرن با تأسیس ادارات، نهادها و مؤسسات ، این فرصت برای همه فراهم شد که عنوان داشته باشند و این عنوان مبنای تفاخر نسبت به هم قرار گیرد. عنوان ها در ساختارهای تشکیلاتی رتبه پیداکردند و اگر کسی را این روزها با رتبه و عنوان و مقامی پایین تر از آنچه حکم کارگزینی اش تعریف کرده، خطاب کنند، توهین غیر قابل بخشش و گذشتی به حساب می آید و حتماً باید با آن برخورد شود! اخلاقی که به شدت در قرآن مورد نهی قرار گرفته است.

تجمل گرایی
خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد، اما گاه زیبایی گرایی تمام توجه فرد را به خود جلب می کند و بهانه ای برای تفاخر و خودنمایی می شود. این روحیه نیز مصرف زدگی، اسراف و تبذیر را به دنبال می آورد. ترکیب تنوع طلبی، تجمل گرایی و مدزدگی، فرهنگی را به دنبال می آورد که فرد، تمام هم و غم زندگی اش را در خرید و نمایش آنچه خریده و خود برتر نمایی خلاصه می کند. این سبک یکی از مؤثرترین راه های غفلت از خدا و یاد خداست. علت ها و آثار مختلفی را برای تجمل گرایی می توان برشمرد؛ مثلاً یکی از آنها چشم و هم چشمی است.

مدگرایی ( جهالت مدرن) و تبلیغات زدگی ( تقلید نوین)
از جمله ابزارهایی که با آن تنوع طلبی، معنا و مصداق می یابد، فرهنگ مُد است. از مد می توان به تقلید جاهلانه و جهالت مدرن یادکرد که شخص بی توجه به نیاز، ضرورت ها و حتی علاقه و سلیقه خود، صرفاً بر اساس آنچه مدسازان یا ابزارهای تبلیغاتی برای او تعریف می کنند، مطلوب و محبوبش می شود.

غرب زدگی ( تغییر قبله اعمال و آمال)
زیباترین و بهترین رنگ برای زندگی و حیات بشر، رنگ خدایی است و کعبه نمادی است که ما این جهت را گم نکنیم و زندگی را بر اساس آن جهت دهی کنیم. در دوره مدرن جهت بسیاری از پیروان ادیان، مذاهب و ملل مختلف جهان یا به تعبیر دقیق تر عموم آنان به یک سو شده و همه مناسبات زندگی ما را رسانه ها، آزمایشگاه ها و گویندگان و نویسندگان غربی تعیین می کنند. همین قدر که گفته شود بنابر آزمایش های انجام شده در آزمایشگاه های آمریکا یا فلان کشور اروپایی به چنان نتیجه رسیده اند، برای ما کافیست تا آن را به راحتی قبول کنیم. حال اگر برای ما مسلمانان روایات معتبر و گاه متعددی در خلاف این ادعا وجود داشته باشد. آنچه کنار گذاشته می شود روایت است نه نتایج آزمایش هایی که معلوم نیست آیا واقعاً انجام شده یا تبلیغات رسانه هاست. این امر به خوبی نشان می دهد که قبله اعمال کجاست. علاوه بر آن برای بسیاری از مردم سفر سیاحتی، اقامتی یا مهاجرت به کشورهای غربی آرزویی بزرگ شده که به دنبال برآورده ساختن آن هستند.

خودخواهی، بی دردی، بی تعهدی، سردی عواطف و تغافل
یکی از ویژگی های شاخص و شایع دوره ما، مشغول شدن افراد به خود است. آن قدر مردم به خود مشغول شده اند که دوست، فامیل، آشنا و … همه در حاشیه قرار گرفته اند. هجمه اخبار و اطلاعات در حدی است که از شنیدن بدترین اخبار، مانند آوارگی بیست میلیون نفر در سیل پاکستان، کشته شدن یک میلیون عراقی به دست آمریکایی ها و معلول شدن هزاران کودک و بزرگسال در طول این سال ها، نسل کشی مسلمانان به دست صرب ها و ده ها و صد ها خبر دیگر، صرفاً ما را ناراحت می کند و بس. بلافاصله هم اگر خبری بشنویم، لبخند بر لبانمان می نشیند.

خردگرایی جایگزین خداگرایی
در طول قرون متمادی، انبیای الهی نه تنها پیام های معنوی الهی را برای زندگی پس از مرگ به انسان ها ابلاغ می کردند که هر آنچه را آنها برای زندگی در زمین، بدان نیاز داشتند نیز به انسان ها می آموختند. به استناد روایات تاریخی نقل شده از اهل بیت (ع) تمام علوم مورد نیاز بشر در عرصه های نظری و فن آوری به دست انبیا برای بشریت آورده شده است در پی رنسانس تمدنی بنا نهاده شد که بر اساس خداگریزی و خدا ستیزی است وتلاش می کند همه چیز را بر اساس مقصد نوین حیات که همان بندگی نفس و شیطان است با شعار خردگرایی و ابزار آزمون و خطا به هر قیمت، حتی تباهی نسل های متعدد، همه چیز را بازنگری و نوزایی کند. در این مسیر چه مقصد و چه راه حرکت و ابزارهای مورد استفاده در طول مسیر همه و همه غیر خدایی اند.

نوزایی معاصی در پرتو رسانه ها
رسانه ها مهم ترین ابزار ترویج فرهنگ نوین غربی است؛ فرهنگی که الان شرق تا غرب عالم را متأثر از خود ساخته و تمام جهات جغرافیایی جهان از حیث فرهنگ، غربی شده اند. اینترنت، ماهواره، تلویزیون و .. از سویی برای تحقق حاکمیت شیطان به ترویج فساد و فحشا از هر طریق ممکن همت گماشته اند و از سوی دیگر، برخی گناه ها مانند دروغ، غیبت، تهمت و افترا، نمامی ( سخن چینی) و … با استفاده از ابزار رسانه دچار تحول مفهومی شده و برای بسیاری از مردم کاملا عادی شده است.

نویسنده: محمود مطهری نیا
منبع:نشریه موعود( ویژه جن)، شماره ۱۲۳،۱۲۴