1 ـ عبادت و نیایش امام خمینی مینویسد: فرموده ائمه علیهم السلام که: «عبادت ما عبادت احرار است که فقط برای حب خداست، نه طمع به بهشت یا ترس از جهنم است» از مقامات معمولی و اول درجه ولایت است. از برای آنها در عبادات حالاتی است که به فهم ما و شما نمی گنجد شیخ صدوق (متوفا به سال 381) از ابراهیم بن عباس نقل می کند که: حضرت رضا علیه السلام در شب کم میخوابید و بیشتر بیدار می ماند، اکثر شبهایش را از اول شب تا صبح احیا
*♥♥*nvs , \dhl hc iajldk hlhl*♥♥*
امام خمینی مینویسد: فرموده ائمه علیهم السلام که: «عبادت ما عبادت احرار است که فقط برای حب خداست، نه طمع به بهشت یا ترس از جهنم است» از مقامات معمولی و اول درجه ولایت است. از برای آنها در عبادات حالاتی است که به فهم ما و شما نمی گنجد شیخ صدوق (متوفا به سال 381) از ابراهیم بن عباس نقل می کند که: حضرت رضا علیه السلام در شب کم میخوابید و بیشتر بیدار می ماند، اکثر شبهایش را از اول شب تا صبح احیا می داشت (و به عبادت و نیایش میپرداخت) و حتی اهل منزل خود را به نماز شب وادار میساخت. شیخ صدوق در جای دیگر از رجاء بن ابی ضحاک نقل میکند که وی گفت: مأمون به من مأموریت داد تا حضرت رضا علیه السلام را (به اجبار) از مدینه به مرو بیاورم (تا تحت نظر باشد) و دستور داشتم از راه مخصوصی امام را بیاورم و وی را از قم عبور ندهم (چون مرکز شیعیان بود و احتمال شورش می رفت) و شب و روز میبایست به نگهبانی از آن حضرت مشغول باشم. از مدینه تا مرو با حضرت بودم، به خدا سوگند کسی را مانند او در تقوا و کثرت ذکر خدا و خوف از او در تمام اوقات ندیدم. و سپس به تفصیل، کیفیت ادای نمازها و ذکرها و راز و نیازهای حضرترا شرح می دهد.(
آن حضرت درباره وحشت و هراس شیطان از نماز و نمازگزار میفرماید: شیطان همواره از مؤمنی که مراقب وقت نمازهای پنجگانه اش باشد در هراس است و در صورتی که وی نمازهای خود را ضایع کند بر او جرأت پیدا می کند و کم کم او را در گناهان بزرگ می اندازد
2 ـ انس به قرآن و تأمل در آن
اصولاً پیوند میان قرآن و عترت پیوندی عمیق، جاودانه و پایدار است که حدیث شریف ثقلین بدان شهادت داده است. شیخ صدوق از یکی از معاصران حضرت چنین نقل کرده است: همه کلام حضرت و جوابها و مثالهایش برگرفته از قرآن بود، هر سه روز یک بار قرآن را ختم می کرد.
3 ـ اطاعت از ولی امر
اساسا تمامی ائمه اطهار علیهم السلام تا قبل از رسیدن به مقام امامت مطیع ترین فرد نسبت به ولی امر خویش بوده اند. امام کاظم علیه السلام فرموده اند: «علی، پسرم، بزرگترین فرزندم است و سخنانم را شنواتر و دستوراتم را مطیع تر است» و اینک ما که در زمان غیبت حضرت صاحب العصر علیه السلام بسر می بریم نیز بایستی با تمام توان خویش از ولایت فقیه که منصب نمایندگی از جانب حضرت حجت(ع) است، حمایت و پاسداری نماییم. و چه بسیار دور از حقیقت اند آنان که با طرح شبهات کودکانه می خواهند اصل ولایت فقیه را زیر سؤال برند، در صورتی که اطاعت از ولی فقیه در زمان غیبت، مورد تصریح حضرات معصومین علیهم السلام قرار گرفته است 4 ـ علم و دانش
شیخ طبرسی از هروی نقل کرده است که: هیچ کس را دانشمندتر از علی بن موسی الرضا علیه السلام ندیدم و هیچ دانشمندی نیز وی را ندید مگر اینکه همانند من به فضل و دانش او شهادت داد.
5 ـ امر به معروف و نهی از منکر
طبق تصریح آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهمالسلام امر به معروف و نهی از منکر از اهمیت ویژه ای برخوردار است و اصولاً سایر واجبات به واسطه آن دو برپا میگردند. حضرت رضا علیه السلام در مقاطع مختلف زندگی خویش با جلوه های گوناگون توانست با بالاترین جهاد سیاستهای باطل زمامداران ستمگر زمان خویش را نقش بر آب نماید و چهره حق و حقیقت را بنمایاند. نقش امر به معروف و نهی از منکر به حدّی در زندگی آن حضرت بارز بود که یکی از مهمترین علل شهادت حضرت رضا علیه السلام محسوب میگردد.
6 ـ هشیاری سیاسی و سازش ناپذیری
امام هشتم با هشیاری سیاسی خویش توانست پس از مرگ هارون (که در سال دهم از امامت حضرت اتفاق افتاد) در دوران نزاع و کشمکشهای میان دو برادر (یعنی امین و مأمون) به ارشاد و تعلیم و تربیت شیعه ادامه دهد. و بالاخره پس از به قدرت رسیدن مأمون ، با حرکتها و موضعگیریهای دقیق و حکیمانه نقش عظیم خویش را به خوبی ایفا نمود.
همانطور که معروف است مأمون در میان خلفای بنی عباس از همه داناتر و زیرکتر بود، از علوم مختلف آگاهی داشت و تمام اینها را وسیله ای برای پیشبرد قدرت شیطانی خویش قرار داده بود و از همه مهمتر جنبه عوام فریبی وی بود. وی با طرح یک نقشه حساب شده، ولایت عهدی حضرت را پیشنهاد کرد که اهداف مختلفی را دنبال مینمود از جمله: در هم شکستن قداست و مظلومیت امامان شیعه و پیروانشان، مشروعیت بخشیدن به حکومت خویش و خلفای جور قبلی و کسب وجهه و حیثیت برای خویش، تخطئه شیعیان مبنی بر عدم اعتنا به دنیا و ریاست، کنترل مرکز و کانون مبارزات، دور کردن امام از مردم و تبدیل امام به یک عنصر درباری و توجیه گر دستگاه اما امام هشتم با تدبیری الهی بر مأمون فائق آمد و او را در میدان نبرد سیاسی که خود به وجود آورده بود بطور کامل شکست داد
7 ـ تواضع و فروتنی
مرحوم شیخ صدوق به نقل از یکی از معاصران حضرت رضا علیه السلام مینویسد: چون سفره انداخته میشد، غلامانش حتی دربان و نگهبان نیز با او سر یک سفره می نشستند.
8 ـ احترام و محبت به دیگران
مرحوم اِربلی (از دانشمندان قرن هفتم) در خبری که نقل نموده است از قول یکی از معاصران امام رضا علیه السلام مینویسد: هرگز ندیدم که امام در سخن خویش نسبت به کسی بیاحترامی کند و هرگز ندیدم که کلام دیگری ر اقطع کند ، و میگذاشت تا سخنانش به پایان رسد .. هیچگاه در برابر کسی که مقابلش نشسته بود پاهایش را دراز نمیکرد و تکیه نمیزد. هرگز ندیدم به هیچیک از خدمتکاران و غلامانش ناسزا گوید ..
آن حضرت فرموده است: محبت به دیگران نیمی از عقلانیت و خرد ورزی است.