فلسفه نماز

1. نشانه اصلی دین
...اقام الصلاه فانها المله. (خطبه 110)
برپا داشتن نماز نشانه اصلی دین است


2. اسباب تشكر از خدا
ان قوما عبدوا الله رغبُه فتلك عباده التجار، و ان قوما عبدوا الله رهبه فتلك عباده العبید، و ان قوما عبدوا الله شكرا فتلك عباده الاحرار. (حكمت 237)
گروهی خدا را به انگیزه ثواب و پاداش می پرستند، این عبادت تاجران و بازرگانان است و گروهی خدا را از روی ترس می پرستند، این عبادت غلامان و برده صفتان است و گروهی خدا را از روی سپاسگزاری می پرستند، این عبادت آزادگان است.


3. تقرب متقین
الصلاه قربان كل تقی، و الحج جهاد كل ضعیف. (حكمت 136)
نماز موجب تقرب هر پرهیزگار و حج هر ناتوان است.


4. نماز چونان چشمه آبگرم
فی وصیته بالصلاه - : انها لتحت الذنوب حت الورق، و تطلقها اطلاق الربق، و شبهها رسول الله صلی الله علیه و آله بالحمه تكون علی باب الرجل، فهو یغتسل منها فی الیوم و اللیله خمس مرات، فما عسی ان یبقی علیه من الدرن؟. (خطبه199)
درباره نماز چنین سفارش می كند: گناهان را از گردن ها باز می كند، همان گونه كه مهارها از گردن حیوانات باز می شود. رسول خدا صلی الله علیه و آله نماز را به چشمه آب گرم تشبیه فرموده است كه مقابل در خانه مردی در جریان باشد و آن مرد در هر روز و شب پنج مرتبه در آن شست و شو نماید (با این شست و شوی مكرر چه كثافت و چركی در بدن او باقی خواهد ماند؟)


5. پاك كننده ذنوب
ما اهمنی ذنب امهلت بعده حتی اصلی ركعتین و اسال الله العافیه. (حكمت 299)
گناهی كه مرا بعد از آن مهلت خواندن دو ركعت نماز و درخواست عافیت از خدا داشته باشم برایم مهم نیست.


6. پاك شدن از تكبر
... الصلاه تنزیها عن الكبر. (حكمت 252)
خدای بزرگ نماز را واجب فرمود تا انسان را از تكبر و گردنكشی پاك گرداند.


7. تواضع در برابر حق سبحانه
... لما فی ذلك من تعفیر عتاق الوجوه بالتراب تواضعا، و التصاق كرائم الجوارح بالارض تصاغراً. (خطبه234)
بندگان مؤ من هنگامی كه نماز می خوانند ساییدن گونه ها به خاك نشانه تواضع و گزاردن اعضای شریف بر زمین، دلیل كوچكی و اظهار حقارت است.


8. اعمال تابع نمازند!
اعلم ان كل شی ء من عملك تبع لصلاتك. (نامه 27)
بدان كه هر عملی از اعمال تو تابع نمازت می باشد.


9. مصونیت به وسیله نماز
... عن ذلك ما حرس الله عباده المؤ منین بالصلوات ... تسكینا لاطرافهم، و تخشیعا لابصارهم، و تذلیلا لنفوسهم، و تخفیضا لقلوبهم ، و اذهابا للخیلا عنهم. (خطبه 192)
خداوند متعال بندگان مؤ من خود را به وسیله نمازها... برای آرامش دست و پا و اندام دیگرشان و خشوع دیدگانش ، فروتنی جان هایشان ، و خضوع دل هایشان ، و دور كردن كبر و غرور از وجودشان ؛ از تباهكاری ها و ستمگری و تكبر و گردنكش حفظ می كند.


10. از بین برنده گناهان
انها لتحت الذنوب حت لورق. (خطبه 190)
نماز، گناهان را مانند ریزش برگ درختان فرو می ریزد.