سوغات مشهد چیست


سفر به مشهد مقدس برای من تداعی کننده حال و هوای خاص زائرانی است که در بازار های اطراف حرم به چشم میخورند. در این پست میخواهم سوغاتی های مشهور مشهد مقدس را برایتان معرفی کنم تا همزمان که از جاذبه های مشهد لذت می برید بهترین سوغات مشهد را هم بشناسید. مشهد، مرکز استانی است که تنوع زیادی از محصولات، کالاها و صنایع در آن میتوان دید و همه آنها در مراکز خرید شهر، عرضه می شوند. معمولا زائران پس از انجام زیارت، به دنبال خرید برای دوستان و اقوام خود هستند. خوشبختانه آنچه در ویترین مغازه ها به چشم میخورد تنوع زیادی دارد و میتوان برای هر سنی و سلیقه ای خرید کرد. بهترین سوغاتی مشهد، زعفران، زرشک، خشکبار، جیلی بیلی، فیروزه، مهر و جانماز ، تسبیح ، نقل و نبات، عطریات هستند. در ادامه توضیح مختصری بیان کردم، که انتخاب و خرید راحتی داشته باشید.
زعفران، طلای سرخ

ارزشمندترین سوغات مشهد «زعفران» است. این محصول یکی از گرانبهاترین تولیدات کشاورزی کشور است، که خراسان بیشترین سهم را در تولید آن دارد. این محصول در بخش های مرکز و جنوب استان خراسان کشت میشود. مشهد بعنوان مرکز بسته بندی و صادرات این محصول ، ارائه دهنده ی زعفران در مدل ها و قیمت های مختلف است.
«زعفران» گلی با گلبرگ های ارغوانی و کلاله ای قرمز رنگ می باشد ، که کلاله ی خشک شده ی آن مورد استفاده قرار می گیرد.
رنگ زیبا، رایحه ی سحرانگیز، مزه ی فوق العاده ای که دارد، آن را مناسب استفاده برای چاشنی و رنگ غذا کرده است و در صنایع مختلف رنگ سازی ، نساجی و صنایع چرم کاربرد دارد. همچنین دارای خواص دارویی است که میتوانم به موارد زیر اشاره کند:

• درمان افسردگی(مهمترین)
• کنترل کلسترول و چربی خون
• شادی آور
• تقویت حافظه
• کاهش فشارخون
• جوانسازی پوست
• ضد سرطان بودن

زعفران مرغوب دارای رنگ قرمز تیره است و درصورت قرار گرفتن در آب ،دیررنگ خواهد بود.
اشکال عرضه این محصول بصورت درشت (پوشال)، ریز(سرگل)، دسته(دارای ریشه) می باشد. که محبوبترین آن پوشال است.
زرشک

در اکثر زعفران فروشی ها، زرشک هم بفروش می رسد. زائران این دو محصول را با هم خریداری می کنند. زرشک از محصولات کشاورزی جنوب خراسان است، و مرغوبترین آن را میتوان از مشهد مقدس تهیه کرد.
دو نوع رایج آن اناری و پفکی (برای مجالس) است. زرشک علاوه براینکه در طبخ غذاهای اصیل ایرانی استفاده می شود، خواص درمانی دارد که میتوانم به موارد زیر اشاره کنم:

• انطباق عروق
• تسکین درد کیسه صفرا
• افزایش اشتها
• افزایش ایمنی بدن در برابر بیماری های عفونی

یکی از اصیل ترین غذاهای ایرانی زرشک پلوست و محبوبیت زیادی دارد. زرشک و زعفران اصلی ترین مواد آن است و ترکیبشان از نظر بنده طعم فوق العاده ای دارد.
فیروزه، جواهرگران بها

با شنیدن اسم فیروزه، ویترین هایی که با انگشتر و زیورآلات ساخته شده از این سنگ گرانبها مزین شده اند بیاد می آورم، که نظر هر کسی را به خود جلب می کند. آنچه در مورد فیروزه میدانم این است که معروفترین معدن های فیروزه در استان خراسان واقع شده است، و شهر مقدس مشهد ، یکی از مراکز تراش فیروزه در دنیاست. بطوریکه مقدار زیادی فیروزه برای تراش از سایر نقاط دنیا به مشهد فرستاده می شود.
در بسیاری از روایات و احادیث همراه داشتن انگشتر فیروزه به خصوص برای آقایان توصیه شده است.
در دوران کوروش و داریوش بعنوان هدیه به دیگر سلاطین داده می شد. اروپاییان از آن به عنوان هدیه ای فراموش نشدنی یاد کرده اند. پیشنهاد میدهم بعنوان یک سوغاتی ارزشمند برای اقوام وخویشان خود بخرید.
مهمترین خواص درمانی این سنگ عبارتند از:

• تقویت چشم
• درمان بیماری های تنفسی
• درمان بیماری های روحی

یکی از مهمترین کاربرد های فیروزه که زیاد شنیده ام دفع چشم زخم و حفاظت در برابر نیروهای منفی است. سنگ فیروزه مظهر عشق، دوستی، خوش یمنی ، آرامش است.
نیشابور معدن مرغوبترین سنگ های فیروزه است، که رنگ آبی سیر و سختی بالایی دارد. رنگ پریدگی و وجودناخالصی و افزایش رنگ سبز کیفیت پایین آن را نشان میدهد. تراش های فیروزه معمولا به صورت کبوچان ، دانه تسبیحی و فانتزی است.
خشکبار

در میان مغازه های متنوع، فروشگاه های وسوسه برانگیزی به چشم میخورند، که ظرف هایی پر از برگه های مختلف، آلوچه ، میوه های خشک ، نخود و کشمش، گردو، پسته و…. در معرض دید گذاشته اند و کمتر کسی میتواند بی تفاوت از کنار آن ها عبور کند. آجیل و خشکبار در فرهنگ مردم ایران مخصوصا مشهد جایگاه ویژه ای دارد، و به دلیل مغذی بودن و پروتئینی که دارد، برای همه سنین توصیه میشود.
محصولات عرضه شده شامل نخود و کشمش، بادام ، فندق و پسته، انواع تخمه، بادام هندی و زمینی، انجیر خشک، برگه هلو، برگه زرد آلو ،عناب ، لواشک، آلوچه و انواع میوه های خشک شده است. از نظر بنده محبوبترین اینها لواشک و برگه ی میوه هاست.
نبات و نقل

نبات کریستال های زیبایی است که از تبلور اب و شکر بدست می آید. نبات ها به دو شکل در دسترس هستند شاخه نبات برای تزیین سفره هفت سین و عقد ، نبات چوبی برای مصرف خوراکی . نبات بسیار مقوی و شادی آور است و در درمان دل درد موثر است.
نبات با طعم های زعفرانی، دارچینی ، زیره ، لیمویی، گل محمدی، نعنایی، آویشن در مغازه های اطراف حرم به چشم میخورد، و میتوانیم بعنوان یک سوغاتی متبرک با خود ببریم.
نقل فراورده ی دیگری از شکر است که مصرف در کنار چایی خالی از لطف نیست و در طعم های گردویی، کاکائوی، نارگیلی، هل، گلاب، زعفرانی میتوان تهیه کرد.
مهر ، جانماز و تسبیح

فضای معنوی و روحانی حرم مطهر، بر حال و هوای اکثر مغازه های اطراف تاثیر گذاشته است، و میتوانیم مهر ، جانماز و تسبیح در آنجا پیدا کنیم . بیشتر زائران حتما مهر، تسبیح و جانماز برای تبرک می خرند.
مهرها معمولا در شکل ها و سایزهای مختلف ،در دسترس هستند.
تسبیح که جایگاه ویژه ای در تمام ادیان دارد با جنس های مختلفی همچون شاه مقصود ، انواع عقیق، دلربا، فیروزه ، کهربا ارائه می شود.
جانماز و سجاده ها بیشتر از جنس ترمه و مخمل گلدوزی شده کاشان دوخته شده است و در قیمت های مختلف خریداری میشوند.
جیلی بیلی

تا مدت ها این نام برایم تعریف خاصی نداشت ، تا اینکه در مشهد شکلات های رنگی دیدم که در اصل پاستیل هایی بود با رنگ و طعم های مختلف و در آنجا تولید می شدند. این مهره های رنگی بخاطر تنوع رنگ و طعم، جذابیت خاصی برای بچه ها و حتی بزرگتر ها دارند. از جیلی بیلی میتوان بعنوان یک خوراکی مقوی و پروتئین دار استفاده کرد. این شکلات به نظر من یکی از قشنگترین سوغات مشهد برای بچه هاست .
تا جایی که اطلاع دارم علاوه بر مصرف خوراکی میتوانیم برای تزیین غذا و دسر استفاده کنیم.
عطریات

استفاده از عطر یکی از موارد توصیه شده در اسلام است ، در نتیجه زائران قبل از تشرف استفاده می کنند. به همین دلیل اکثر مغازه های اطراف حرم نمایشگاه عطریات مختلف با رایحه های گل مریم، بهارنارنج، گل یخ، گل سنجد، یاس سفید و … هستند. که بهترین آنها عطر حرم، عطر گل محمد، عطر یاس هستند. فکر می کنم عطر حرم و عطر یاس ، میواند یادآور حال و هوای حرم امام رضا (ع) باشد.


منبع : نشاط آوران